Ազերի «Բանակը Տանուլ Կտա Պատերազմը»


«Երրորդ ՈՒժ», Երևան, Հուլիս 2011
Հատուկ ուղարկված «Գեղարդ»ին

Վերջերս շատ է խոսվում Արցախում պատերազմի վերսկսման հավանականության մասին: Որքանո՞վ է իրական այդ վտանգը: Հայաստանում լույս տեսնող «Երրորդ ՈՒժ» թերթին այս առնչությամբ պարզաբանումներ է տվել ՀՀ նախագահի խորհրդական, ՀՀ նախագահի գլխավոր ռազմական տեսուչ գեներալ-գնդապետ ՄԻՔԱՅԵԼ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ:
 


«Երրորդ ՈՒժ», Երևան, Հուլիս 2011
Հատուկ ուղարկված «Գեղարդ»ին

Վերջերս շատ է խոսվում Արցախում պատերազմի վերսկսման հավանականության մասին: Որքանո՞վ է իրական այդ վտանգը: Հայաստանում լույս տեսնող «Երրորդ ՈՒժ» թերթին այս առնչությամբ պարզաբանումներ է տվել ՀՀ նախագահի խորհրդական, ՀՀ նախագահի գլխավոր ռազմական տեսուչ գեներալ-գնդապետ ՄԻՔԱՅԵԼ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ:
 

Պարոն գեներալ, Ադրբեջանն այս տարի կրկին ավելացրել է ռազմական ծախսերը եւ բացահայտ սպառնում է պատերազմով:  Որքանո՞վ է հավանական մարտական գործողութունների վերսկսումը: 

– Ես չեմ բացառում պատերազմը:  Հայ-ադրբեջանական ընդհարումը կարող է սկսվել ե՛ւ վերեւից իջեցվաց քաղաքական որոշման, ե՛ւ փոքրիկ, տեղային բախման շղթայական ռեակցիայի արդյունքում:  Սակայն կան լուրջ հիմքեր ենթադրելու, որ մոտ ապագայում պատերազմ չի սկսվի:  Ադրբեջանական բանակը տանուլ կտա այդ պատերազմը, եւ ադրբեջանցիները լավ գիտեն դա: 

Նրանք տարեցտարի ավելացնում են ռազմական բյուջեն, նրանց սպաները կրթվում են ԱՄՆ-ի, Թուրքիայի ռազմական ակադեմիաներում:  Ադրբեջանի ռեսուրսները՝ ե՛ւ մարդկային, ե՛ւ նյութական, ավելի մեծ են, քան մերը, բայց արի ու տես, Ադրբեջանի բանակը չի հզորանում:  Ի՞նչն է պատճառը:
 
– Խորհրդային բանակը Հայրենական պատերազմից տասնամյակներ անց վայելում էր հաղթանակի փառքն ու ոգին, նույնիսկ հիմա մեր բանակը Հայրենական պատերազմի հաղթանակի ժառանգորդն է՝ ի դեմս մեր հայրերի, պապերի հերոսության ու սխրանքների:  Այսինքն՝ ե՛ւ հաղթողի հոգեբանությունը, ե՛ւ պարտվածի ախտանիշը շատ կենսունակ են:  Եթե դու ինքդ պարտվել ես, զրկվում ես զինվորիդ «պիտի հաղթես» ասելու բարոյական իրավունքից:  Եթե դու պարտվել ես, փախել ես մարտադաշտից, հերոսության, ինքնազոհության կոչերդ լսողների հոգում արմատ չեն գցում, ծիլ չեն տալիս: 

Մի օրինակ բերեմ. Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Սաֆար Աբիեւը պատերազմի ժամանակ իր զորքով բախվել է մեր պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանի ղեկավարած զորքին:  Աբիեւի զորքը ջախջախվել, Աբիեւը փախել է Սեյրան Օհանյանի առաջ:  Հնարավոր պատերազմի ժամանակ Սեյրան Օհանյանի բանակը պիտի կրկին հանդիպի Աբիեւի բանակին:  Սա արդեն կես հաղթանակ է մեզ համար:  Մեր ազգային հերոսները  պատերազմում հաղթած հերոսներ են, որոնց թափած արյունը իմաստավորված է:  Ադրբեջանի ազգային հերոսները տանուլ տված պատերազմի հերոսներ են:  Տանուլ տված պատերազմի հերոս կլինի՞:  Այդ երկիրն այսօր հերոսներ չունի: 

Բարոյահոգեբանական մթնոլորտը Ադրբեջանի բանակում անմխիթար է, սպանությունների քանակով մի քանի անգամ գերազանցում են մեզ:  Ադրբեջանի բանակում իշխում է «մահակի կարգապահությունը»:  21-րդ դարում մահակով կարգ ու կանոն չես հաստատի:  Այսինքն՝ ռազմական բյուջեն ամենազոր չէ, խնդիրներ կան, որոնք գումարով չեն լուծվում: 

Մենք ուժեղ ամրաշինարարական կառույցներ ենք ստեղծել առաջնագծում:  Այդ պատնեշը հաղթահարելու համար Ադրբեջանը այնպիսի մեծ կորուստներ կ՝ունենա, որ ուժերի  հարաբերակցությամբ էապես կզիջի մեզ:  Իսկ մեր դիրքային առավելությո՞ւնը. սա նույնպես Ադրբեջանը հաշվի է առնում: 

Մի խոսքով, Ադրբեջանը զինվում է ու սպասում այն պահին, երբ ինքը մեզնից առավելություն կ՝ունենա:  Պատերազմի ճանապարհը փակելու միակ ձեւը ադրբեջանցիներից ուժեղ լինելն է:  Այնուամենայնիվ, մինչ օրս Ադրբեջանն իր ռազմական բյուջեով ու արտերկրում կրթված սպաներով չի փորձել հետ բերել կորցրածը:  Մեր ժողովուրդն ու բանակը Ադրբեջանին ոչ մի հնարավորություն չեն տա, վստահ եղեք:  Նրա քաջությունը հոխորտանքից այն կողմ չի անցնի: 

Պարոն Հարությունյան, երբ սկսվեց Արցախյան պատերազմը, Դուք ապրում էիք Մոսկվայում, դասավանդում էիք գլխավոր շտաբի ակադեմիայում:  Թողեցիք ամեն ինչ՝ հարմարավետ բնակարան, բարձր աշխատավարձ, հեղինակություն եւ վերադարձաք հայրենիք: 

-1992 թվականին խորհրդային բանակում մոտ 5 հազար հայ սպա ու գեներալ էր ծառայում, ովքեր եկան հայրենիք, հերոսություն չարեցին, իրենց պարտքը կատարեցին, ովքեր չեկան, ուրացան երկրին եւ ժողովրդին:  Գուցե սուբյեկտիվ է, բայց սա ի՛մ գնահատականն է:  1991¬ին Մոսկվայում հանդիպեցի Վազգեն Սարգսյանին:  Նա ասաց, որ բանակաշինությանն ու պատերազմին օգնելու համար մասնագետ զինվորականներ են պետք:  Երկմտանք չկար, որոշումն ընդունվեց միանգամից, որովհետեւ կշեռքի նժարին ինչ էլ դնեիր, մյուս նժարն իջնելու էր. այնտեղ վտանգված հայրենիքն էր:  Իսկ դուք ասում եք՝ աշխատանք, բարեկեցություն, հեղինակություն: 

Երբեմն ասում են՝մեր բանակի ծնունդը նման է հրաշքի, առասպելի:  Այսպես են ասում նրանք, ովքեր փոքր-ինչ հեռվից են նայել այդ ամենին, իսկ բանակաշինության ակունքներում կանգնած մարդկանց համար այն տաժանակիր, քրտնաջան աշխատանքի, անքուն գիշերների, բազում զոհողությունների արդյունք է:

1 comment
  1. Չհասկցայ

    Այս կարեւոր լուրը ես չհասկցայ, «Ադրբեջանական բանակը տանուլ կտա» ի՞նչ ըսել է. «տանուլ» հայերէ՞ն է թէ ռուսերէն: Բայց, հայերէն չի հնչեր.

    Ամէնայնդէպս մեր բանակին կը վստահինք:

    ————————————————————-
    Սիրելի Պրն. Տէտէեան,

    «Տանուլ տալ» արտայայտութիւնը հայերէն է եւ լայնօրէն կը գործածուի Հայաստանի արեւելահայ լեզուին մէջ: Կը նշանակէ կորսնցնել ընդհարումի մը ժամանակ, այն տարբերութեամբ որ կը շեշտաւորէ պարտութեան ահաւորութիւնը կամ ամբողջական ըլլալը:

    «Գեղարդ»

Comments are closed.

You May Also Like