Բազմաչարչար Ճշմարտութիւնը

Մեթր Պարգեւ Դաւիթեան, Թորոնթօ, 11 Սեպտեմբեր 2018

Մարդկային բարոյականութեան ամենավսեմ չափանիշն է ճշմարտութիւնը, եւ մարդկութեան կրթութեան սատարող բոլոր կրօններն ու վարդապետութիւնները կարեւորած ու գովերգած են անոր վարկն ու արժէքը։ Օրէնքներ մշակուած են բոլոր երկիրներու մէջ՝ պատժելու ստախօսը: Սակայն եւ այնպէս, ստախօսութիւնը իր տիրական ներկայութեամբ կը լեցնէ մեր ամէնօրեայ կեանքը, եւ հոն ուր օրէնքի անունով իշխանութիւն կը դասաւորուի, այնտեղ ուրիշ տեղերէ աւելի օրինազանցութիւն կը կիրարկուի։

Ճշմարտութիւնը հարիւր տարիէ աւելի է կը սպասէ, որ Թուրքիոյ մէջ իշխանաւորներուն կողմէ ուրացուած եւ քօղարկուած Հայկական Ցեղասպանութիւնը ընդունուի եւ բացայայտուի։ Ուսեալ կո­չեցեալ մարդիկ թուրք իշխանաւորներու ազգայնական փրոփականտային զինուորագրուելով՝ ոչ-ճշմարտախօսութիւնը դարձուցած են գերի եւ ծառայ կեղծիքի ու շահախնդրութեան։ 

Մեթր Պարգեւ Դաւիթեան, Թորոնթօ, 11 Սեպտեմբեր 2018

Մարդկային բարոյականութեան ամենավսեմ չափանիշն է ճշմարտութիւնը, եւ մարդկութեան կրթութեան սատարող բոլոր կրօններն ու վարդապետութիւնները կարեւորած ու գովերգած են անոր վարկն ու արժէքը։ Օրէնքներ մշակուած են բոլոր երկիրներու մէջ՝ պատժելու ստախօսը: Սակայն եւ այնպէս, ստախօսութիւնը իր տիրական ներկայութեամբ կը լեցնէ մեր ամէնօրեայ կեանքը, եւ հոն ուր օրէնքի անունով իշխանութիւն կը դասաւորուի, այնտեղ ուրիշ տեղերէ աւելի օրինազանցութիւն կը կիրարկուի։

Ճշմարտութիւնը հարիւր տարիէ աւելի է կը սպասէ, որ Թուրքիոյ մէջ իշխանաւորներուն կողմէ ուրացուած եւ քօղարկուած Հայկական Ցեղասպանութիւնը ընդունուի եւ բացայայտուի։ Ուսեալ կո­չեցեալ մարդիկ թուրք իշխանաւորներու ազգայնական փրոփականտային զինուորագրուելով՝ ոչ-ճշմարտախօսութիւնը դարձուցած են գերի եւ ծառայ կեղծիքի ու շահախնդրութեան։ 

Ճշմարտութիւնը եօթանասուն տարի է տակաւին կը սպասէ, որ Իսրայէլ իր ապահովութեան վտանգը պատճառաբանելով՝ պաղեստինցիին հողն ու տունը չսեփականացնէ, եւ «հոլոքոսթ»-ի զոհ դարձած ըլլալով՝ Հայկական Ցեղասպանութեան փաստը չնսեմացնէ։

Ճշմարտութիւնը գրեթէ քսան տարի է կը սպասէ Հայաստանի մէջ, որ Ազգային Ժողովի երդի­քին տակ Կարէն Դեմիրճեանի եւ Վազգէն Սարգսեանի ու տասնեակ մը պատգամաւորներու սպա­նու­թիւնը կազմակերպող մեղսակիցներուն ինքնութիւնը բացայայտուի։

Ճշմարտութիւնը, ապագային, իրականութեան բացայայտման շա՜տ պիտի սպասէ, որպէսզի յստակ դառնայ, թէ որո՞նք եւ ինչո՞ւ կրակի տուին Միջին Արեւելքը՝ պատճառ դառնալով երկիր­նե­րու կործանումին եւ միլիոնաւոր անմեղ զոհերու ու տեղահանուածներու։

Եւ ամէն օր Ամերիկայի Սպիտակ Տան յարկին տակ սարքուող եւ կատարուող դաւադրու­թիւն­ներն ու սուտ յայտարարութիւնները կը նսեմացնեն ճշմարտութեան վարկն ու պատիւը։ Որեւէ ատե­նէ եւ տեղէ աւելի պատերազմ կայ ճշմարտութեան դէմ այսօր Ամերիկայի ներկայ իշխանութեան կող­մէ, ուր ամէն օր սուտ խաչափայտի վրայ կը գամուի մարմինը ճշմարտութեան՝ ի ծառայութիւն նախագահի մը, որ իր տարօրինակ նկարագրով վտանգ դարձած է բոլորին։ Ան եւ իր շուրջ գործող մարդիկ «սուտը իրականի պէս» կը խօսին՝ տգէտ միտքեր շահագործելու գոհունակութեամբ։ Պա­տե­րազմասէրներ կը փչեն ատելութեան կրակին ամէն տեղ, եւ Ամերիկայի բազուկը բարձրա­ցու­ցած՝ ամէնքին դէմ մարտահրաւէրներ կը կարդան՝ տեղ մը դեսպանատուն փոխադրելով (Երուսա­ղէմ), ուրիշ տեղ դասեր տալով (Քորէա), շատ մը տեղեր ալ համաձայնագիր պատռելով (Իրան), կամ անընդունելի մաքսագիներ (tariffs) պարտադրելով (Եւրոպա, Գանատա եւ Մեքսիքա)։

Ճշմարտութիւնը խափանելու ամէնէն ցայտուն օրինակը եղաւ վերջերս ամերիկացի ծերակու­տականներու կողմէ հարցաքննուող դատաւոր Պրեթ Քաւանայի (Brett Kavanaugh) որպէս Ամերի­կա­յի Բարձրագոյն Ատեանի թեկնածութիւնը (Supreme Court nominee), երբ բազմահազար վաւե­րա­գրային փաստաթուղթեր չհրապարակուեցան եւ չմատուցուեցան զինք հարցաքննող ծերակուտա­կան­ներուն՝ քօղարկելու համար անոր ունեցած անցեալի դիրքորոշումները խիստ կարեւոր նիւթե­րու մասին։ Եւ ամէնէն աւելի յատկանշական պարագան այդ հարցաքննութեան՝ եղաւ դատաւորին կողմէ տրուած խուսափողական պատասխանները ուղղուած հարցումներուն։ Հոս ալ ճշմարտու­թիւ­նը խաչուեցաւ իրեն պաշտպան հանդիսանալու, նուիրուածութեամբ ծառայելու երդուեալին կող­մէ, երբ ան, այսինքն այդ դատաւորը, ստեց՝ չպատասխանելով հարցումի մը, որ յստակ «ոչ» կամ «այո» պատասխան կը պահանջէր ծերակուտականի մը ըրած հարցումին։ Այդ հարցումը հե­տեւեալն էր. «Հեռաձայնով երբեք խօսա՞ծ էր այն փաստաբանական գրասենեակին հետ, ուր կը գոր­ծէր նախագահ Տանըլտ Թրամփի փաստաբաններէն մէկը»։ Այս հարցումին յստակ պատաս­խան մը չտուաւ այդ դատաւորը եւ իր խուսափողական կեցուածքով ոտնակոխեց ճշմարտութիւնը։

Ըսինք, թէ օրինազանցութիւնը կը կիրարկուի ամէնէն շատ անոնց կողմէ, որոնք օրէնքի անու­նով եւ անով զինուած՝ իշխանութեան կը հասնին։ Բազմաչարչար ճշմարտութիւնը եղած է միշտ զո­հը անոնց, որոնք օրէնքը շրջանցելով՝ ամէն ինչ կը ծառայացնեն իրենց շահը հետապնդելու եւ դիր­քը ամրապնդելու համար։ Այդպիսիները դուրս գալով անազնիւ ու շահախնդիր մարդոց շարքերէն՝ յաճախ բարոյագիտութեան մասին կը խօսին եւ ազնիւ ըլլալ կը դաւանին։  Այդպիսիները կը յիշե­ցնեն խօսքը անոր, որ կ’ըսէ. «Ցաւալի է, որ նոյն օդն են շնչում եւ նոյն ջուրն են խմում սրիկաները եւ ազնիւ մարդիկ»։