Ինչո՞ւ Չենք Օգտագործում Մուսուլման Ներուժը

Վահրամ Աղաջանյան, «Երրորդ ՈՒժ» թերթի գլխավոր խմբագիր
Ստեփանակերտ, 28 Հուլիս 2011, Հատուկ «Գեղարդ»ին

Փոխան Խմբագրականի
 
Մեզանում տարածված է այն թյուր կարծիքը, թե հայ ժողովրդի բոլոր դժբախտությունների աղբյուրը մահմեդականությունն է` իր ռազմատենչ գաղափարախոսությամբ ու աշխարընկալմամբ, քրիստոնյա ժողովուրդների հանդեպ պատմական չթաքնված անհանդուրժողականությամբ: Հայրենական որոշ հրապարակախոսներ իրենց բնորոշ կրքոտությամբ սիրում են «մերկացնել» իսլամի կամ պանիսլամականության հայակործան վտանգավոր էությունը` պահ անգամ չմտածելով, որ դրանով միայն նպաստում են մահմեդական երկրներում ազերի էմիսարների հակահայկական քարոզչությանը և որպես հետևանք` հակահայկական տրամադրությունների աշխուժացմանը: Մինչդեռ 1915 թ. նաև արաբ մահմեդականներն են հազարավոր հայերի կյանք փրկել: Չլիներ Իրանի բարիդրացիական կեցվածքը հայ ժողովրդի նկատմամբ, շրջափակված Հայաստանն ու Ղարաբաղը կհայտնվեին տնտեսական անհամեմատ ծանր վիճակում:


Վահրամ Աղաջանյան, «Երրորդ ՈՒժ» թերթի գլխավոր խմբագիր
Ստեփանակերտ, 28 Հուլիս 2011, Հատուկ «Գեղարդ»ին

Փոխան Խմբագրականի
 
Մեզանում տարածված է այն թյուր կարծիքը, թե հայ ժողովրդի բոլոր դժբախտությունների աղբյուրը մահմեդականությունն է` իր ռազմատենչ գաղափարախոսությամբ ու աշխարընկալմամբ, քրիստոնյա ժողովուրդների հանդեպ պատմական չթաքնված անհանդուրժողականությամբ: Հայրենական որոշ հրապարակախոսներ իրենց բնորոշ կրքոտությամբ սիրում են «մերկացնել» իսլամի կամ պանիսլամականության հայակործան վտանգավոր էությունը` պահ անգամ չմտածելով, որ դրանով միայն նպաստում են մահմեդական երկրներում ազերի էմիսարների հակահայկական քարոզչությանը և որպես հետևանք` հակահայկական տրամադրությունների աշխուժացմանը: Մինչդեռ 1915 թ. նաև արաբ մահմեդականներն են հազարավոր հայերի կյանք փրկել: Չլիներ Իրանի բարիդրացիական կեցվածքը հայ ժողովրդի նկատմամբ, շրջափակված Հայաստանն ու Ղարաբաղը կհայտնվեին տնտեսական անհամեմատ ծանր վիճակում:

 
Տասնյակ հազարավոր հայեր այսօր էլ բնակվում են արաբական և միջինասիական տարբեր երկրներում, որտեղ, հավաստի աղբյուրների համաձայն, գոյություն ունեն ՀՀ-ի հետ սերտ համագործակցության պատրաստ հակաթուրքական բավական ազդեցիկ ուժեր: Չօգտվել դրանից` նշանակում է չտեսնել կամ մոռանալ սեփական շահը:

Գաղտնիք չէ, որ պատմական հանգամանքների բերումով բազմաթիվ հայեր, հաշվեհարդարից փրկվելու հույսով, դարասկզբին մահմեդականություն են ընդունել` պահպանելով, սակայն, ազգային ավանդույթները: Իսլամ ընդունած հայազգի հազարավոր քաղաքացիներ ներկայումս բնակվում են Թուրքիայում, Հյուսիսային Կովկասում: Չնայած շարիաթի օրենքների խստությանը` հավատափոխ հայերին բնորոշ է կրոնական որոշակի ազատականություն, և որ ամենակարևորն է, մեր հայրենակիցները չեն ձուլվել մահմեդական ժողովուրդներին, հիշում են իրենց ծագումը:
 
Հայտնի է, որ մահմեդական պետություններն ու համայնքները ամեն տարի գումարում են Իսլամական համաժողովի նիստ, որի ընթացքում, ի շարս այլ հարցերի, կարգավորվում է նաև մահմեդական այս կամ այն երկրին օգնություն (այդ թվում` ռազմական) ցուցաբերելու հարցը: Հայտնի է նաև, որ նշյալ համաժողովում Անդրկովկասի և Հյուսիսային Կովկասի մահմեդականության շահերը ներկայացնում է այդ տարածաշրջանների հոգևոր առաջնորդ, ազգությամբ ադրբեջանցի շեյխ ուլ իսլամ Ալլահշյուքյուր Փաշազադեն, ում ելույթների հիմնական մասն առնչվում է հայ-ադրբեջանական հակամարտությանը: Հակազդեցության չհանդիպող ադրբեջանական ու թուրքական պատվիրակություններին հաջողվում է կրոնական բնույթ հաղորդել ղարաբաղյան ճգնաժամին և դրամական հսկայական օգնություն ստանալ համաժողովի մասնակից երկրներից: Թե ինչ նպատակներով են ծախսվում այդ գումարները, հասկանալի է բոլորիս: Հայազգի իսլամականների մասնակցության պարագայում, սակայն, ադրբեջանական և թուրքական պատվիրակություններին հազիվ թե հաջողվի օգտվել այդ օգնությունից: Էլ չենք խոսում մահմեդական երկրներում հայամետ ուժերի գործունեության անխուսափելի ակտիվացման մասին:
 
Այս առնչությամբ ՀՀ-ում կամ ՀՀ-ից դուրս, թերևս, նպատակահարմար կլիներ նպաստել հայկական մահմեդական որևէ կազմակերպության, ասենք` Հայ իսլամականների միության (անվանումը` ըստ ճաշակի) ստեղծմանը: Կանխատեսում եմ բարեպաշտ հայ քրիստոնյա ընդդիմախոսների դժգոհությունը: Սակայն մենք հանդուրժում ենք հայազգի կրիշնայականներին, հայ բուդդայականնեին, անգամ` հայ եհովականներին, որոնք արդեն փորձում են բանակ թափանցել` պատերազմող երկրում քարոզելով զինված պայքարի անթույլատրելիություն, և որոնք շատ հաճախ վնասից բացի հայրենիքին ոչինչ չեն տալիս: Հարց է ծագում. իսկ ինչո՞ւ չօգտվել հայ մահմեդականների ծառայություններից, մանավանդ, որ մահմեդականների թիվն աշխարհում հասնում է 1 միլիարդի, և իսլամական մի շարք պետություններ, ասենք` Իրանը կամ Արաբական լիգայի մասնակիցները, թերևս, սիրով աջակցեն այդ միության գործունեությանը: Եթե նույնիսկ ՀՀ-ում հիշյալ կազմակերպության ստեղծումը կապված է պատմահոգեբանական որոշ բարդույթների հետ, ապա դրսում բնակվող հայազգի մահմեդականների կազմակերպված գործունեությունը որևէ խոչընդոտի չի հանդիպի:
 
Թվում` ամեն խնդրի, հատկապես պետական շահերին առնչվող հարցերին պետք է մոտենալ պրագատիկ դիրքերից: Ցանկանում ենք, թե ոչ, բայց հայ մահմեդականությունն այսօր իրողություն է: Մերժողոկան կեցվածքն այս փաստի նկատմամբ, մեղմ ասած, իրատեսական չէ, խարսխված է զուտ զգացմունքային պատկերացումների վրա: Մենք փաստորեն օտարում ենք մեր ժողովրդի մի հատվածը, որը, ի վերջո, անխուսափելիորեն կհայտնվի այլ պետությունների ազդեցության տակ: Մինչդեռ հայկական իսլամական, թեկուզև խորհրդանշական որևէ կազմակերպություն կարող է հայանպաստ լուրջ բեկում մտցնել իսլամական համաժողովներում և ընդհանրապես մահմեդական երկրներում: Հիշեցնենք, որ ամենահամեստ հաշվարկներով հայազգի մուսուլմանների թիվը միայն Թուրքիայում հասնում է մի քանի հարյուր հազարի:
 
50 comments
  1. Ամբողջությամբ համաձայն եմ

    Ամբողջությամբ համաձայն եմ հեղինակի հետ: Եթե ներվում է, որ հայերը հին կրոնը թողնում և դառնում են քրիտոնյա, ապա ինչու չպիտի ներվի մուսուլման դառնալը: Գերագույնը պիտի դառնա ազգի շահը և ոչ թե ժամանակավոր կրոնները:

    1. You are out of your mind

      Yes, you can be a muslim, throw your baptised name into the trash bin, become Ahmed, Mohammed, Ali, or Hassan. Marry your daughters to Turks, Azeris, Arabs or Pakistanis. Then they will have multiple wives over your daughter and your grandchildren can speak Armenian back to you in your dreams… pah…  This shows how Christian we are, wake up for God’s sake.

  2. Do not jump into conclusions, Armen

    What  Vahram Aghajanyan is driving  at  is good diplomacy. Whereas  you try to interpret  it  in another format. We need  the Persian-Iranian factor, plus all the well disposed Arab  nations around. Who said we nationally  convert  into Islam? Did the author say that or you are reading  between the lines?

    I cannot but agree with him  that  tact  must  be used, otherwise  the turco-azeris are there to make the most  of it, that  of Armenians being against Islam. What  is more  if you are or believe  you are an emancipated person, rather  advanced,  as to grasp  that Hindus  or Moslems or any other spiritual belief  belongs to those  who believe  in them.

    Forcefully converted into any  of  the mentioned  is another issue. I mean  those Armenians, say Hemshen Armenians  HAD TO do that to save  their skin.

  3.  Ամբողջությամբ համաձայն եմ

     Ամբողջությամբ համաձայն եմ Արմէնի  հետ

  4. Ես ամբողջութեամբ համաձայն եմ

    Ես ամբողջութեամբ համաձայն եմ յօդուածագրին հետ: Լաւ քաղաքականութիւն է: Կրօնքը չէ կարեւորը այլ ազգը: Մեր կրօնքը փոխելով մեր ազգը ուրացած չենք ըլլար: Եւ եթէ Համշէնահայերը իսլամացեր են իրենց կեանքը փրկելու համար շատ լաւ ըրեր են եւ հիմա իրենք են որ կ՛ուզեն գալ Արցախ ազատագրուած տարածքները լեցնելու համար: Համաձայն չեմ Արմէնին [from Canada] հետ, բոլորովին սխալ հասկցեր է գրուածը: Ո՞վ ըսաւ որ բոլոր հայերը պիտի իսլամանան եւ իրենց աղջիկները պիտի ամուսնանան օտար իսլամներու հետ, յօդուածին մէջ անանկ բան մը չկայ: Համշէնահայերը մինչեւ հիմա իրենց հայութիւնը պահպաներ են եւ շատ աւելի լաւ ձեւով քան կարգ մը քրիստոնեայ հայեր որոնք օտարներու  հետ կ՛ամուսնանան պարզապէս սիրահարուելով եւ քրիստոնեայ ըլլալնուն համար: Համշէնահայերը իրարու մէջ կ՛ամուսնանան այսինք միայն հայը հային հետ: Իսլամ հայերը պէտք է ներկայացուցիչ մը ունենան իսլամական համագումարին մէջ:

    1. Ցեղին Կորսուածները եւ Կորսուած Ցեղը

      Մարի Սամանլեան, գրածներուդ նպատակը բարի է բայց կը ցաւիմ որ շատ գիտակ չէք կարգ մը հարցերու մէջ։

      Ազգի մը ֆիզիքական փրկութիւնը իր լեզուին, մշակոյթին, պատմութեան, նպատակներու, ինչու չէ նաեւ հոգեւոր եւ ազգային միատարրութեան մէջ է։ Եթէ քեզի պէս անձի մը համար Յիսուս Քրիստոս եւ Քրիստոնէութիւնը պարզապէս շապիկ մըն է որ կը հանես ու կը հագուիս ուզած ժամանակդ, ապա մեզի լուրջ Առաքելական Քրիստոնեայի մը համար հարցը լրիւ տարբեր է։ Հայրենիքին հետ նոյնաժամանակ մեր հաւատքը սուրբ է եւ անձեռնմխելի։ Հաւատքը եւ Հայրենիքը նպատակներ եւ ոչ թէ միջոցներ ՙօգտագործելու՚ համար։

      Ես երբէք չեմ ըսած որ դիւանագիտական ճարպիկ քաղաքականութիւն չունենաք…..։ Ո՞վ բռնած է ձեր հայու ձեռքերը որ դիւանագէտ չըլլաք…. բայց Հայ ենք չէ՞…, մեծխօսիկ եւ ուռուցիկ լոզունգներու վրայ հիմնուած բաժան բաժան կուսակցութիւններու, կազմակերպութիւններու, միութիւններու, եւ մինչեւ այսօր  ՙմեզմէ՚ կամ ՙանոնցմէ՚ խաղալով, ու մեր  կատարած բոլոր դիւանագիտական ձախաւերութիւնները մէկ կողմ դրած ենք՝ որ հիմա ալ այս բոլոր ՙթաշխալան՚ մէկ կողմ դրած Թուրքիայի Հիւսիսային շրջան երթանք ու խեղճ Համշէնցիներուն ալ խառնենք մեր բազմագլուխ, բազմաձայն, խաժամուժ անտառանման Սփիւռքահայ իրականութեան….., ու անոնց միացնենք մեր դատին ՙլուծման՚……. Արտակարգ լա՜ւ գաղափար….. բայց եկուր տես որ անդին մենք ունինք մեր Հայրենիք Հայաստանը ուր մինչեւ հիմա իշխած ԲՈԼՈՐ նախագահներուն կողմէն սեփական ժողովուրդին եւ մանաւանդ Սփիւռքին հետ կը բանեցուի կատարեալ ՙԿթան կով՚ի քաղաքականութիւն, ուր նոյնիսկ Սփիւռքի հետ չկայ այն երազական կապը որ ունէինք Անկախութեան նախօրեակին, որ Սփիւռքի թափառական Հայուն ներգործապէս ՏՈՒՆ ԿԱՆՉԷՐ ու վերադարձնէր Հայաստան…։ Ալ Համշէնը ու համշէնցին ուր մնացին որ անոնց ալ լաւ մը ՙկթելով՚  եւ մեր Սփիւռքի բաժանուած իրականութեան փորձաքարին զարնելով,  ՙքոռ ու փոշման՚ ետ թրքութեան գիրկը վերադարձնենք…..։

      Յետոյ գալով կրօնի ազդակի օգտագործման՝ հիմա որ կրօնական աղանդները մժեղներու խումբերու պէս կը վխտան Հայաստանի, Լիբանանի եւ աշխարհի ցանկացած երկիրներու մէջ, կը բարեհաճի՞ս ինծի բացատրել թէ օրինակ Հայաստանի մէջ Եհովայի Վկաներու, Պենտեկոստականներու, Հեթանոսներու, իսկ յետագային այս բոլորին վրայ ալ Իսլամներու խաժամուժ ներկայութեամբ երկիրը դէպի ո՞ր ուղղութեան պիտի երթայ։

      Քանի մը հարցումներ ունիմ ու պիտի խնդրեմ որ մակերեսային պատասխան չտաս ինծի…։ Ո՞ւր են պատմութեան ընթացքին անհետ կորսուած բազմահազար հայերը…. Ո՞ւր են բիւզանդացիներու ճնշմամբ դաւանափոխ եղած բազմահազար հայերը որոնք ձուլուեցան Յոյներու, Պուլկարներու եւ պալքանեան ազգերու մէջ… Ո՞ւր են այսօր Լեհաստանի հայերը որոնք դաւանափոխութեամբ ընդմիշտ լուծուեցան…. Ո՞ւր են այսօր այն 45000էն աւելի հայ կանայք եւ աղջիկները որոնք Ցեղասպանութեան տարիներուն մնացին ետին… թուրքերու մէջ…. աւերակեալ եւ հրկիզեալ Արեւմտեան Հայաստանի մէջ…։ Անոնց բռնութեան եւ բռնաբարութեանց հետեւանքով յառաջացած թուրք հայ սերունդի երեխաներէն քանի՞ հոգի իրենք զիրենք հայ կը կոչեն…., մատներու վրա՞յ համրուող։ Ո՞ւր են այսօր Համշէնի, Արեւմտեան Կիլիկիայի, Հարաւային Սեբաստիայի, Ավշար, Կէսկէսի, Ռումէլի բազմահազար եւ նոյնիսկ միլիոններով հայերը որոնք 200-300 տարիներ առաջ չդիմանալով թուրքերու ճնշումներուն եւ նեղութեանց, գիւղերով տեղերով հայրով մայրով իսլամացան եւ այսօր անոնց սերունդները իրենք զիրենք զտարիւն ԹՈՒՐՔ կը սեպեն…։ Անոնցմէ քանի՞ հոգի այսօր Հայ տառ մը.. գիր մը անգամ կրնան կարդալ… փոխանակ "Ne Mutlu Turkum Diyene" հաչելու….Ո՞ւր են քիւրտերու կամ Զազաներու մէջ կորսուած բազմահազար հայերը որոնք հարազատ գոյներով նկարագրուած են Արամ Հայկազի կողմէ, իր փախուստէն առաջ երբ ինքն անգամ բռնի դարձած էր ՙԹուրք՚ իր ՄԻՒՍԼԻՄ անունով…։ Համշէնահայերուն մասին խօսքերդ Արցախ վերաբնակեցնելու մասին չի հասնիր  վերաբերիր նոյնիսկ անոնց 0.001 տոկոսին, որ այսօր մեր անիրապաշտ մօտեցումով ու միամիտ կարծիքով՝ Համշէնցին ալ, Արդուինցին ալ, կորսուած քրտացած հայն ալ, ԿԵՑՑԷ ՀԱՅԱՍՏԱՆ գոռալով, պիտի երթան Հայաստանի սահմանները պաշտպանեն… այնպէս չէ՞… Ու նաեւ աւելցնենք որ անշուշտ Ատրպէյճանը եւ Թուրքիան իրենց հսկայական քարոզչամեքենայով ձեռնծալ նստած պիտի չհրահրեն իսլամ որեւէ ազգի ներկայացուցիչին որ կռուի իր ԿԵԱՎՈՒՐ եղբօր դէմ…։ Ինչու կը մոռնաք որ Համշէնցին ԻՐԱՊԷՍ իր հայկական նկարագրին վերադարձնելու համար տակաւին երկու հարիւր տարուան աշխատանք ունինք…։ Սա անշուշտ եթէ նկատի չառնենք Սփիւռքի բռնած ուծացման ճամբան…։

      Այո….,  կան հայեր որոնք բռնած են ուծացման եւ ձուլման անվերադարձ ճամբան…. մի՛ մեղադրէք որեւէ մէկուն… մեղաւորը մե՛նք ենք, միայն մենք… եթէ մենք ՍՓԻՒՌՔի մէջ նախ զիրար չբաժանենք, կոյր կուսակցամոլութեան չհետեւինք այլ անշահախնդիր ազգասիրութեան, մէկ ոյժ դառնանք, զիրար բռնենք…. եթէ մենք Սփիւռքի մէջ հաւատարիմ մնանք մեր կրօնին, ազգային գիտակցութեան, գաղափարախօսութեան, հայրենիք վերադառնալու երազին… իսկ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ մէջ բոլորս մաքրուինք մեր ազգին սխալներէն….., կաշառակերութիւն,, կողոպուտ, ստախօսութիւն, անբարոյականութիւն, մարմնավաճառութիւն, թմրամոլութիւն, անտարբերութիւն, դատարկաբանութիւն, բղջախոհութիւն, սիրուհի պահել, կին ծեծել, իրարմէ գողնալ, Հայրենածախութիւն Երկիրը թողնելով հեռանալ, հպարտութիւն, նախանձ, կռիւ, ատելութիւն, ծուլութիւն, ագահութիւն………………,Պատմութիւնը սերտեցէք խնդրեմ………եթէ որպէս ՀԱՅ մե՛նք չկտրենք պատմութեան թելը մեր անցած հերոսական անցեալին…. եթէ որպէս Հայ, մե՛նք մեր համար նոր հայրենիքներ չփնտռենք…… եթէ մենք ապրինք ՔՐԻՍՏՈՍԻ մեծագոյն պատգամը ՙՍիրեցէք զիրար ինչպէս ես ձեզ սիրեցի….՚։ Ահա այն ժամանակ է որ Հայը կը լսէ իր Աստուծոյ եւ վերականգնող ցեղին ձայնը.. այն ժամանակ իր մտաշխարհին մէջ կը վերադառնայ Արարատին զաւակ ըլլալու անկոտրում ազգային ջիղը.. այն ժամանակ կ՜ունենաք ձեր երազներուն իրականացումը…… եւ լաւ գիտցիր որ մեր լուրջ, իրապէս եւ խորապէս, գիտակից Լեզուն եւ Հաւատքն է որ մեզ զերծ կը պահէ մեր հարեւաններու մէջ վերջնականապէս ձուլումէն եւ Հայաստան Երկրին քարտէսէն ջնջումէն։

      1. Նախ հայ ազգը գոյութիւն ունէր

        Նախ հայ ազգը գոյութիւն ունէր Քրիստոսէ առաջ, քրիստոնեայ ըլլալէն ետք չէ որ հայ եղանք: Թէ՛ հեթանոս հայը թէ՛ քրիստոնեայ հաը եւ թէ՛ իսլամ հայը բոլորն ալ հաւասարապէս հայ ազգի զաւակներն են: Ես քրիստոնեայ եմ եւ հեթանոս ու իսլամ հայերը կը ճանչնամ իբրեւ իմ եղբայրներս եւ քոյրերս: Սխալ է կրօնքին հետ կապել ազգութիւնը: Ուրիշ շատ ազգերու մէջ ալ կան թէ՛ քրիստոնեաներ եւ թէ՛ իսլամներ ինչպէս արաբները, չինացիները, հնդիկները, իսկ երկու վերջիններուն մէջ կան նաեւ պուտտիստներ եւ հինտուներ ալ եւ քրիստոնեայ հնդիկը չըսէր իսլամ հնդիկին որ ինքը պակաս հնդիկ է կամ հինտուն ալ չըսէր քրիստոնեայ հնդիկին որ ինքը պակաս հնդիկ է…:

        Համշէնահայերը իրենց կրօնը փոխեր են ֆիզիքական բնաջնջումէն փրկուելու համար ցեղասպանութենէն շատ դարեր առաջ եւ պահպաներ են իրենց լեզուն, իրենց բառբառը, հայկական սովորութիւնները դարերով եւ բնաւ ալ պէտք պիտի չունենանք զանոնք հայկական նկարիգիրին վերադարձնելու համար որեւէ աշխատանք տանիլ, անոնք պահպանած են իրենց հայկական ինքնութիւնը : Իսկ արեւմտեան երկիրներու մէջ կան քրիստոնեայ հայեր որ բառ մը հայերէն չեն գիտեր: Համշէնահայերը Արցախի մէջ բնակեցնելով մեծ հարց մը լուծուած կ՛ըլլայ եւ բնաւ ալ կուսակցական խնդիրներու մէջ մտած չեն ըլլար: Ես ըսի որ քրիստոնեայ հայեր կ՛ամուսնանան օտարներու հետ պատճառաբանելով որ անոնք ալ քրիստոնեայ են եւ կը մոռնան իրենց հայութիւնը: Ո՞ր մէկը աւելի լաւ է քրիստոնեայ ըլլալ եւ մոռանալ ազգութիւնը թէ՞ իսլամ ըլլալ եւ պահպանել ազգութիւնը…:

        Կը հարցնես «ո՞ւր են բիւզանդացիներու ճնշմամբ դաւանափոխ եղած հայերը» եւ դուն ալ պատասխանը կու տաս «որոնք ձուլուեցան յոյներու, պուլկարներու եւ պալքանեան ազգերու մէջ», Այո՛ անոնք ձուլուեցան քրիստոնեայ ազգերու մէջ, քրիստոնէութիւնը պատճառ չեղաւ որ անոնք մոռնան իրենց ազգութիւնը:

        Այո, ճիշդ ես, իբրեւ քրիստոնեաներ պէտք է հետեւինք Քրիստոսի պատգամին եւ սիրենք մեր իսլամ եղբայրներն ու քոյրերը:

        Իսկ Հայաստանի մէջ սիրուհի պահողներն ալ ոչ իսլամ են ոչ ալ աղանդաւոր այլ քրիստոնեայ եւ դեռ չեն ալ ամչնար պահանջել որ բազմակնութիւնը արտօնուի Հայաստանի մէջ որպէսզի իրենց սիրուհիները ճանչցուին իբրեւ իրենց օրինական կիները:

        Աղանդներու հարցն ալ պէտք էեկեղեցին լուծէ պայքարելով անոնց դէմ, բայց ես պայքար չեմ տեսներ մինչեւ հիմա:

         

        1. Ճշդումներ

          Ըսածներուդ հետ համաձայն եմ, բացի հետեւեալ կէտերէն որոնց պատասխանած եմ փակագծերով.. ՙԻսկ արեւմտեան երկիրներու մէջ կան քրիստոնեայ հայեր որ բառ մը հայերէն չեն գիտեր: (Աոյ նորութիւն չէ, այդպէս է, բայց ամէն բան կախուած է դաստիարակութենէ։ Ուշ կամ կանուխ Հայաստանէն դուրս եղած հայը դատապարտուած է ձուլման…)։ Ըսած ես ՙ Համշէնահայերը Արցախի մէջ բնակեցնելով մեծ հարց մը լուծուած կ՛ըլլայ՚ (համաձայն եմ) եւ բնաւ ալ կուսակցական խնդիրներու մէջ մտած չեն ըլլար: (Այս կէտին համաձայն չեմ.. ով ըսաւ պիտի չխառնուին, կամ նոյնիսկ իրենց կուսակցութիւնը պիտի չունենան, եթէ ուզեն, ինչպէս այսօր Թուրքիայէն կը պահանջեն, ո՞վ պիտի արգիլէ)։ Ես ըսի որ քրիստոնեայ հայեր կ՛ամուսնանան օտարներու հետ պատճառաբանելով որ անոնք ալ քրիստոնեայ են եւ կը մոռնան իրենց հայութիւնը: Ո՞ր մէկը աւելի լաւ է քրիստոնեայ ըլլալ եւ մոռանալ ազգութիւնը թէ՞ իսլամ ըլլալ եւ պահպանել ազգութիւնը…: (Հարցը ընդհանրացուցիր.. քրիստոնէութիւնը պատճառ չէ ազգուրացութեան, այլ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹԵԱՆ պակասը)։

          Յետոյ գրած ես ……… Այո՛ անոնք ձուլուեցան քրիստոնեայ ազգերու մէջ, քրիստոնէութիւնը պատճառ չեղաւ (եղաւ՞՞՞՞) որ անոնք մոռնան իրենց ազգութիւնը: (Քրիստոնէութիւնը պատճառը չէ ձուլման, թէ ոչ նոյն տրամաբանութեամբ Հայ ժողովուրդը չորրորդ դարէն ետք արդէն ձուլուած պէտք է ըլլար, այլ որեւէ ժամանակաշրջանի եւ երկրի պայմանները, ու տուեալ ժողովուրդին լեզուի մոռացութիւնը, ազգային դաստիարակութեան չգոյութիւնը, ԻՍԿ ՆՈՅՆ ԺԱՄԱՆԱԿ չմեկնեցիր թէ ԻՆՉՈՒ միլիոնաւոր հայեր անհետ կորան թրքութեան, քրտութեան մէջ.. ուրեմն կը տեսնե՞ս որ ազգի ձուլում մը կրօնի հետ ԿԱՊ ՉՈՒՆԻ այլ ազգային կապերու հետ քայքայման եւ լուծման)։

          Գրած ես…… Իսկ Հայաստանի մէջ սիրուհի պահողներն ալ ոչ իսլամ են ոչ ալ աղանդաւոր այլ քրիստոնեայ ( Ո՜Չ եւ ոչ, Հիմնովին սխալեցար… սիրուհի պահողն ալ գողն ալ աւազակն ալ Աստուածաշունչի հետեւող մաքուր քրիստոնեա՞յ են կարծիքովդ… թէ արդեօք Յորդանանի մէջ իսլամներ չկան որ սիրուհի կը պահեն եւ մաքուր պարկեշտ իսլամներ են նոյն ժամանակ)։

          1. Ես կը կարծեմ որ յօդուածին

            Ես կը կարծեմ որ յօդուածին նիւթէն շատ հեռացանք: Յօդուածագիրը կ՛ուզէ օգտուիլ հայ իսլամներու գոյութենէն քաղաքանութեան մէջ որովհետեւ մեր թշնամիները կրօնը կ՛օգտագործեն իսլամ երկիրները մեր դէմ լարելով: Ամէն չարիքէ մէկ բարիք: Ես կ՛ըսեմ որ մենք ոչինչ կը կորսնցնենք եթէ յօդուածագրին ըսածին պէս ընենք, այլ կը շահինք: Աշխարհի մնացեալ իսլամները չեն ըսեր որ հայերը քրիստոնեայ են, մեր թուրք-ազերի իսլամ եղբայրներուն հետ ըլլանք,  հայերուն դէմ ելլենք, այլ պիտի ըսեն ա՜ա՜ա հայերուն մէջն ալ իսլամ կայ եղեր, ուրեմն մենք մեր հայ իսլամ եղբայրներուն դէմ չենք ելլեր ազերիներուն հետ ըլլալով: Դուն եկար հարայ հրոց փրցուցիր որ ինչ է մեր աղջիկները փաքիստանցիներու հետ մը պիտի ամուսնանան, որուն մասին բնաւ չէ գրուած յօդուածին մէջ: Յօդուածին մէջ ըսուածը լաւ չես հասկցած ուրեմն:

            Իսկ այն միլիոնաւոր հայերը որ իսլամացան պէտք է գիտնաս թէ ուր գացին եթէ Հայոց Պատմութիւն սորված ես: Եթէ այն հայուհիներն ալ ամուսնացան թուրքերու կամ քիւրտերու հետ չեմ մեղադրեր, ուրիշ ճար չունէին: Անոնք այդպէս ըրին իրենց կեանքը փրկելու համար եւ նոյնիսկ իրենց ամուսիններուն չի յայտնեցին իրենց բուն ինքնութիւնը: Հոգին անուշ է, անոնք իրաւունք ունէին ապրելու: Եթէ դուն անոնց տեղը ըլլայիր ի՞նչ կ՛ընէիր:

            Ես չի սխալեցայ ըսելով որ Հայաստանի մէջ սիրուհի պահողները «քրիստոնեայ» են եւ ես չեմ գրած որ անոնք «մաքուր քրիստոնեայ» են: Չըսած բանս ինծի մի վերագրեր: Աշխարհի բոլոր երկիրներուն մէջն ալ կան տղամարդեր որ սիրուհի ունին, այո:

            Եթէ նոյնիսկ կուսակցութիւն ունենան Համշէնցիները միայն մէկ հատ կ՛աւելնայ հազար ու մէկ կուսակցութիւններուն վրայ: Յետոյ ինչ:

            Այն բոլոր հայերը որ ձուլուեր են թէ քրիստոնեաներուն մէջ եւ թէ իսլամներուն մէջ նոյն պատճառով ձուլուեր են: Հեռու ապրեր են իրենց հայրենիքէն: Միայն ներգաղթով կարելի է փրկել  հայ ժողովուրդը ձուլումէն եւ ուծացումէն: Այո կրօնը կապ չունի:

            ԱՒԵԼԻ ԼԱՒ Է ԱԶԳՈՒԹԻՒՆԸ ՊԱՀՊԱՆԵԼ ԵՒ ՔՐԻՍՏՈՆԷՈՒԹԻՒՆԸ ՈՒՐԱՆԱԼ, ՈՐՈՎՀԵՏԵՒ  ՄԵՐ ԹՇՆԱՄԻՆԵՐԸ ՈՒԶԵՑԻՆ ՀԱՅԸ ԲՆԱՋԻՆՋ ԸՆԵԼ ԱՇԽԱՐՀԻ ԵՐԵՍԷՆ ԵՒ ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՔԱՐՏԷԶԻՆ ՎՐԱՅԷՆ ԱՆՀԵՏԱՑՆԵԼ ԵՒ ԴԵՌ ՏԱԿԱՒԻՆ Կ՛ՈՒԶԵՆ ՇԱՐՈՒՆԱԿԵԼ ԻՐԵՆՑ ՍԿՍԱԾ ԳՈՐԾԸ: ԿՐՕՆԱԿԱՆ ՄՈԼԵՌԱՆՈԴՒԹԻՒՆՆ ԱԼ ԻՆԾԻ ՀԱՄԱՐ ՎԱՏ ԲԱՆ ՄԸՆ Է: ԱՒԵԼԻ ԼԱՒ Է ԿՐՕՆ ՉՈՒՆԵՆԱԼ, ԿԱՐԵՒՈՐԸ ԱՍՏՈՒԾՈՅ ՀԱՒԱՏԱԼՆ Է ՈՉ ԹԷ ՄԻԱՅՆ ԱՆՈՒՆՈՎ ՔՐԻՍՏՈՆԵԱՅ ԸԼԼԱԼ ԿԱՄ ՈՒՐԻՇ ՈՐԵՒԷ ԿՐՕՆԻ ՊԱՏԿԱՆԻԼ: ԵԹԷ ԽԻՂՃ ՈՒՆԻՍ ԱՍՏՈՒԱԾ ՈՒՆԻՍ ԵԹԷ ԽԻՂՃ ՉՈՒՆԻՍ ԱՍՏՈՒԱԾ ՉՈՒՆԻՍ:

            Ես չըսի որ քրիստոնէութիւնը պատճառ եղաւ որ ձուլուին այլ պատճառ չեղաւ որ չի ձուլուին: Մեծ տարբերութիւն կայ:

            Եթէ մէկը ինծի ըսէ որ միայն իմ իսլամանալովս մեր հողերը մեզի պիտի վերադարձնեն թուրքերը, այո՛, կ’իսլամանամ , յանուն հայրենիքի: Յիսուսն ալ քիչ մը թող նեղուի վնաս չունի, մենք շատ ջարդուեր ենք քրիստոնէութեան համար, այդ ալ փոխհատուցում թող ըլլայ: Ինչպէս որ ասկէ առաջ ըսի, հայ ազգը հազարամեակներու պատմութիւն ունէր Քրիստոսէ առաջ, սխալ է կրօնքը ազգութեան հետ կապելը: Եթէ իսլամանամ միայն թուղթի վրայ: Ազգութիւնը աւելի կարեւոր է:

            Կրօնը պարզապէս արտաքին շպար մըն է միլիոնաւոր մարդոց համար: Չկայ իսկական մաքուր քրիստոնեայ , չկայ իսկական մաքուր իսլամ: Մաքուր կրօնքի հետեւողները շատ քիչ թիւ կը կազմեն աշխարհի վրայ: Կան շատ կրօնաւորներ (թէ քրիստոնեայ թէ իսլամ եւ թէ ուրիշ կրօնքէ) որ ինչ ինչ հակաօրինական գործերով  կը զբաղին եւ սեռական սքանտալներու մէջ բռնուած են: Կրօնքը չի որոշեր մարդուն բարոյականը:

            Այս ալ իմ կողմէս հարցում մը քեզի: Հայաստանը, հայրենիքդ՝ ի՞նչ նշանակութիւն ունի քեզի համար:

          2. Պատասխան

            Գնա Իսլամացիր, լաւ իմանալով որ եթէ ազգդ ալ նոյնիսկ իսլամանայ Թուրքը քեզի քար մը անգամ պիտի չտայ։ Այսքան գրած սայթաքումներուդ պատասխանելը ինծի համար նոյնիսկ մեղանչում է։ Բոլոր պատասխաններդ ունիմ բայց կը նախընտրեմ լռել։

        2. Ժողովրդական առածը կ՛ըսէ.

          Ժողովրդական առածը կ՛ըսէ. «Ամէն չարիքէ մէկ բարիք»: Եթէ Ձեզի համար իսլամ հայերու գոյութիւնը «չարիք» մըն է, յօդուածագիրը այդ «չարիքը» կը փորձէ «բարիքի» վերածել:

  5. Ազգն է կարեւոր, մնացածը ածանցյալ է

    Լիովին համաձայն եմ թե հոդվածագրի, թե Մարի Սամանլեանի (Jordan) հետ: Մենք 70-միլլիոնանոց ազգ չենք, որ օտարենք ավելի քան 1 մլն իսլամացած կամ քրդացած հայերի: Armen – ին (Canada) կցանկանայի տեղեկացնել, որ Արցախում զոհվածներից շատերը հայերեն նույնիսկ երկու բառ գրել չգիտեին, ոչ էլ քրիստոնյա էին: Բայց դա նրանց չխանգարեց պաշտպանել Հայրենիքը ու զոհվել հանուն նրա ազատության, ի տարբերություն տաքուկ երկրներում նստած ու հեռվից ճոռոմ-ճոռոմ դասեր տվող «իսկական քրիստոնյաների»: Համշենցի հայերը ուզում են ապրել Արցախում ու պաշտպանել այն: Ի՞նչ վատ բան կա այստեղ: Համշենցիների այդ մտադրությանը կարող է ընդդիմանալ միայն մեր թշնամին, էությամբ թուրքը: Այդքան լավ հայ ու քրիստոնյ՞ա ես համարում քեզ: Ուրեմն արի ու ապրի Արցախում, գործով ապացուգի քո տեսական հայրենասիրությունը…

    «Ո՞ւր են պատմութեան ընթացքին անհետ կորսուած բազմահազար հայերը…. Ո՞ւր են բիւզանդացիներու ճնշմամբ դաւանափոխ եղած բազմահազար հայերը, որոնք ձուլուեցան Յոյներու, Պուլկարներու եւ պալքանեան ազգերու մէջ… Ո՞ւր են այսօր Լեհաստանի հայերը, որոնք դաւանափոխութեամբ ընդմիշտ լուծուեցան», – հարցնում է Armen-ը (Canada): Իսկապես ու՞ր են: Այդ ինչպե՞ս պատահեց, որ «բազմահազար հայերը» ձուլուեցան Յոյներու, Պուլկարներու, Լեհերու, պալքանեան եւ քրիստոնյա այլ ազգերու մէջ, իսկ իսլամացած համշենցիները հայ մնացին: Հը՞, հարգարժան «գիտակ»: Ազգն է կարեւոր, մնացածը ածանցյալ է:

    1. Շնորհակալ եմ զօրակցութեան

      Շնորհակալ եմ զօրակցութեան համար, Karina Melkumian ջան: Ես ալ համամիտ եմ Ձեր հետ:

    2. Չէք հասկնար, չէք կարդար

      Կարինէ եւ Մարի, իմ սիրելի քոյրեր… ահա դուք ալ բոլորդ չէք հասկնար գրածներս ու ցաւալի է որ հայու յատուկ ոճով միայն կը յարձակիք ուրիշին վրայ նախադրեալ եզրակացութեամբ։ Գրած էի Հայաստանի եւ Սփիւռքի մէջ եղած խնդիրներուն մասին, որոնց պատճառով շատ Հայեր Հայաստանը կը լքեն, իսկ Սփիւռքի մէջ կը ձուլուին։ Ես երբեւիցէ ԸՍԻ՞ որ Համշէնցիները Արցախ մի տանիք, ԸՍԱ՞Ծ եմ այդպիսի բան։ Հա, այո շատ լսած եմ ձեր հինցած քարոզը… ՙ ի տարբերություն տաքուկ երկրներում նստած ու հեռվից ճոռոմ-ճոռոմ դասեր տվող «իսկական քրիստոնյաների»…. եւայլն եւայլն : ՚ Իսկ ինծի կը պատասխանե՞ս թէ ինչու Հայաստանի քաղաքացիներուն ՄԵԾ մասը կը նախընտրէ լքել Հայաստանը… բան մը կա՞յ սխալ արդեօք, թէ միայն խօսելու վարպետներ էք ըսելու.. ՙԵթէ դու Հայասէր ես արի ապրի Հայաստանում՚… Շա՜տ պարզ, Հայաստան կեանքը Ա՛ՅՆ է ինչպէս նշած էի նախկին գրուածքիս մէջ… , կաշառակերութենէն մինչեւ գողութիւն մինչեւ աւազակութիւն… Բնականաբար, Հայաստան երկիրը մեղաւոր չէ այլ անոր վրայ ապրող օլիկարխներէն մինչեւ յետին փոքրիկ աւազակը (բոլոր արդար մարդոց յարգելով)։ Պիտի խնդրեմ որ չփորձուիս Քանատայի նման օրէնքի երկիր մը բաղդատել (ցաւօք եւ շատ ցաւօք) Հայաստանի հետ ուր օրէնքը միջոց է միայն դիմացինը օգտագործելու, կողոպտելու եւ շահագործելու…. (ըսէ սխալ եմ)…. եւ մի քարոզէք մեզի ՙեկէք Հայաստան եթէ հայրենասէր էք՚ (որ ձեզ գցենք) նախ դո՜ւք գործով ապացուցէք ձեր հայրենասիրութիւնը… ուղղեցէք այն Երկիրը ուր կ՜ապրիք, շտկեցէք մարդոց կեանքերը որ այլեւս չկամենան զանգուածապէս երկիրը թողելով արտագաղթել, եղէք օրէնքի երկիր, յարգեցէք մարդոց իրաւունքները.. (այդ որում նաեւ ապագայ Համշէնցիներուն իրաւունքները)… եւ ես քեզ կը վստահեցնեմ որ այն ժամանակ բոլոր գիտակից եւ ազգասէր Սփիւռքը կուգայ Հայաստան ապրելու, որովհետեւ հայաստան գալ ապրիլը հեքիաթի պատմութիւն չէ, այլ արմատախիլ ըլլալով, զոհողութիւններով, գործի, ընկերային առողջ մթնոլորտի, իրարու հանդէպ յարգանքի, անաչառ եւ պարկեշտ առուծախի, եւ դասակարգային պատնէշներու փլուզման իրականութիւն է, Հայրենիքը մեր գլխո՜ւն, երեսին, սրտի՜ն եւ հոգի՜ին վրայ.. բայց ո՜չ եւ երբէք անոր որեւէ կուսակցութեան ՄԵԾ ԿԱՄ ՓՈՔՐ աւազակապետը կամ ժողովուրդէն որեւէ գրպանամոլը որ Հայրենիքին անունով պիտի կողոպտէ միամիտ սփիւռքահայ ներգաղթողը։ Սփիւռքին հեռու մնալը տաքուկ երկիր, ցուրտ երկիր լոզունգին եւ Հայաստանի տնտեսութեան հետ ԿԱՊ ՉՈՒՆԻ ըստ ձեր մէջ տարածուած սխալ վարկածին.. այլ Հայաստանի օրէնքներու վրայ կառավարութեան եւ ժողովուրդին թքած ըլլալը.. եւ օրինակները շատ շատ են։

      Շատ ուրախ եմ որ հակաքրիստոնեայ ոգիով լեցուած պատասխանեցիր կարգ մը հարցերու, ինչպէս Արցախի ազատամարտիկներուն մասին.. բայց մոռցար նաեւ աւելցնելու (չեմ գիտեր, թերեւս գիտակցաբար) որ ազատամարտիկներու ՄԵԾ մասը գացին մկրտուելու իրենց մարտի մեկնելէն առաջ։ Այս մասին շատ կը խնդրեմ որ հարցնես Արցախի Առաջնորդ Տ. Պարգեւ Սրբազանին որ ԻՆՔ անձամբ քեզի պատմէ կամ որեւէ Արցախի Հայ Քահանայի։ Ու նաեւ այդպէս ալ քաջութիւնը չունեցար պատասխանելու մնացած հարցերուն..։ Ո՞ւր են ԻՍԼԱՄՆԵՐՈՒ մէջ կորսուած միլիոնաւոր հայերը… Պատասխանը այն է, որ այսօր անոնք Թուրք, Քիւրտ, Զազա, Արաբ եւ Պետեւի են։ Համշէնցիները հա՞յ են, Հա՞յ կը սեպեն իրենք զիրենք.., խնդիր չունիմ կը քաջալերեմ եւ կը սիրեմ զիրենք, բայց դուն չե՛ս որ պիտի ըսես այդ խօսքը.., այլ իրենք պիտի ըսեն.., եւ այդ ըսելու համար պէտք է առողջ, անբաժան, կազմակերպ, նուիրեալ, անկաշառակեր, ազնիւ աշխատանքով եւ իրենց Հայութեան գիրկը վերադարձնելով, որուն առաջին քաջալերողն եմ.. եւ ոչ թէ լոզունգային խօսքերով, որուն մասին այնքան գրեցի նախորդ անգամ։ Նախ մենք զմեզ շտկենք, սփիւռքի եւ Հայաստանի մէջ եւ ապա անցնինք յանդուգն քայլերու, ա՜յս էր ամբողջ ըսածս։ Գրածս երբէք չհասկցաք, որովհետեւ մակերեսային ընթերցում ունեցաք եւ նախադրեալ եզրակացութիւն (foregone conclusion).

  6. Եկեք Միասին Շտկենք Երկիրը

    «… մի քարոզէք մեզի  ՙ եկէք Հայաստան եթէ հայրենասէր էք՚

    …նախ դո՜ւք գործով ապացուցէք ձեր հայրենասիրութիւնը…ուղղեցէք այն Երկիրը ուր կ՜ապրիք, շտկեցէք մարդոց կեանքերը…եւ ես քեզ կը վստահեցնեմ որ այն ժամանակ բոլոր գիտակից եւ ազգասէր Սփիւռքը կու գայ Հայաստան ապրելու», – գրուիմէ Armen-ը (Canada):

    Հետաքրքիր անձնավորություն եք Դուք, Արմեն: Այս վերջին 23 տարիների ընթացքում մենք, այստեղ ապրողներս, մեր վրա զգացինք եւ համակարգի փոփոխություն, եւ պատերազմ, եւ երկրաշարժ, եւ շրջափակում, հիմա էլ, ինչպես իրավացիորեն նշում եք, հայ օլիգարխների դիկտատուրա: Ոչինչ, սա էլ կհաղթահարենք ու անպայման կշտկենք Երկիրը, մի անհանգստացեք: Բայց ուզում եմ հիշեցնել, որ այս Երկիրը նաեւ Ձերն է: Այս Երկիրը Հայրենիք է, այլ ոչ թե հյուրանոց, որտեղ կարող ես բնակվել միայն այն ժամանակ, երբ ուրիշները արդեն «շտկել» են այն:

    Եւս մի դիտարկում: Իսլամացած հայերը, ի դեպ, ուզում են վերադառնալ Երկիր առանց «շտկումներ» անելու նախապայմանի: Մինչդեռ ազգի ցավով տառապող մեր «բարեպաշտ քրիստոնյան», արի ու տես, կոմֆորտ «շտկումներ» է պահանջում…

     
    1. Ափսոս դարձեալ

      Իրականութեան եւ արդարութեան դէմ մի̛ մեղանչեր։ Խօսքիս միտք բանը Հայաստանում ընկերային ԱՐԴԱՐՈՒԹԵԱՆ մասին է, եւ ես ժամանակ մը ապրելով Հայաստան ու լաւապէս շահագործուելով, ինչպէս միւս Սփիւռքահայերը, միտք չունիմ ոչ ապրելու շահագործող, կեղծաւոր, կողոպտիչ Հայաստանը ծախող մարդոց մէջ եւ ոչ ալ հետդ անիմաստ վիճաբանութեան մտնելու։ Դուն երեւի չես կարդացած միւս գրածներս։

      Հայրենիքը ՙՀիւրանոց՚ չէ այո, բայց նոյն ժամանակ Հայրենիքը ՙգողերու քարայր՚ ալ չէ որ անոր անունով մարդոց ուղղակի զզուեցնէք իր ամենանուիրական կոչումէն, ու անոր անունով երկիրը դառնայ իսկապէս բացարձակ բազարչիներու աւազակապետութեան բոլո՜ր իշխանութեանց կողմէ, Լեւոնին, Ռոպէրթին եւ Սերժին։ Ինչո՞ւ Հայաստանէն ժողովրդական զանգուածային արտագաղթ կայ.. ԿՈ՞ՅՐ ԷՔ… եւ քանի մը աղքատ Համշէնցիներու վերադարձի նպատակով ուրախացած ես։ Սա ուղղակի երեխայական մօտեցում է հարցին։

      Ամենամեծ ազգային փորձանքը այսօր տեղի Հայ ժողովուրդը Հայաստանում պահել է, եւ դուն մեծ ազգային ցաւալի պատկերը անտեսելով, ինծի քանի մը իսլամ Համշէնցի՞ կը քարոզես որ անոնցմով ուրախացած ես։ Գոնէ ժամանակ առնելով Գեղարդի միւս էջերը կարդացա՞ծ ես, ինչպէս օրինակ ՙԿ՜ընդվզիմ՚ը որ միւս ընկերուհիդ սիրով կարդացած է, ու յանձնարարած որ կարդամ, առանց իմանալու թէ իր կարդալէն առաջ կարդացած եմ կամ ով եմ կամ ինչ եմ, եւ գիտակցաբար մոռցած որ նախ քու աչքերուդ խնամքին յանձնէ իր իսկ դատը։

      Հայկական առածներու մասին շատ կը խօսիք, երեւի այս մոռցած էք, ՙՋուրը ջաղացքը տարած է, ու դուն ջախջա՞խը կը փնտռես՚։

  7. Dear Readers

    Dear Readers,

    A cordial treatment of each other and a less confrontational style benefits all in discussing this important subject that is provided by the author of the article. May we suggest that readers pay attention to these crucial elements when posting their opinions to continue the public discourse, otherwise the editorial team will be obliged to delete some comments.

    Respectfully,

    Dikran Abrahamian

    on behalf of

    http://www.keghart.com

     

  8. Իսկապես Ափսոս

    Ցավալի է, Արմեն, որ Հայաստանում այդպես են վարվել Ձեզ հետ, հասկանում եւ կիսում եմ Ձեր վրդովմունքը: Մարդ գալիս է իր Հայրենիք ինչ-որ մի գործում օգտակար լինելու համար, իսկ նրան մարդավայել, հայավարի դիմավորելու փոխարեն, կողոպտում ու նվաստացնում են: Հավատացեք, ես ու իմ մերձավորներս այդ անարդարություններին հանդիպում ենք գրեթե ամեն օր (եթե իմ պատմություններս լսեք, սարսափից կքարանաք): Համաձայն եմ նաեւ, որ թագավորների հարցում բախտներս չի բերում:
     
    Համոզված եմ, որ հայերի 90 տոկոսը նեղացած է այս իշխանություններից: Հիմա ին՞չ անենք: Թողենք դուր՞ս գանք այս երկրից: Էս վերջին հողակտորն էլ՞ հանձնենք թուրքին: Բա հետո մեր երեխեքի աչքերին ոն՞ց ենք նայելու: Ասելու ենք նրանց «բա գ՞իտես, բալիկ ջան, Հայաստանում ինձ ժամանակին նեղացրել են, դրա համար էլ քո պապերի գերեզմանները թողել ենք օսմանցուն ու ազերիներին»: Սա՞ է ելքը, Արմեն: Ինձ թվում է’ ոչ: Ելքը պայքարի մեջ է: Եթե ամեն մեկս պայքարի իր դեմ գործած անարդարության դեմ, շատ բան կփոխվի: Այս է իմ տեսակետը:

    Ափսոս, որ չէք ընդունում այն…  

     
    1. Յոյսը….

      Ոչ Կարինէ ջան…. մերժած եմ միայն խեղակատակ մարդոց, կ՜ատեմ Հայաստանի այն մարդիկ որոնք ապազգային կերպով մեր սուրբ երկրին հետ այդպէս կը վարուին… բայց երբ Հայաստան անունը կուտամ, աչքերս կը թրջուին եւ արցունքս կը սահի յուզուած սակայն վճռակամ երեսէս…  Կը վստահեցնեմ որ  օր մը շուտով, կը փոխեմ միտքս ու կը վերադառնամ այն հողը որ կը սիրեմ կեանքէս աւելի……  վերջին յոյսս չեմ կորսնցուցած, ու ներաշխարհի զգացմունքներս այս էջի երաժշտութեամբ է։

      http://www.youtube.com/watch?v=g7SCkq1qzdk&feature=related  ……….

      Նոյն ոգիով կը գրեմ նաեւ այս էջին վրայ  http://hetq.am/arm/interviews/3237/  

  9. «Պատասխանի» Պատասխան

    «ՊԱՏԱՍԽԱՆԻ» ՊԱՏԱՍԽԱՆ
     
    Գնա ինքդ իսլամացիր, ամերիկացիր, կանադացիր, էլ չգիտեմ ինչացիր: Ես իմ հողիս վրա եմ ապրում ու հայ կմնամ, քո մասին մտածիր: Վատ ընդունելության պատճառով թողնում ես երկիրդ ու հեռանում, ես ին՞չ գնահատական տամ քեզ: Եթե բոլոր հայերը քեզ նման լինեին, Հայաստանում վաղուց հայ չէր մնա:
     
    Զուգահեռաբար խորհուրդ կտայի քեզ էթիկայի ու քաղաքավարության դասեր անցնես՝ մարդկանց հետ (հատկապես կանանց հետ) շփվելու կուլտուրան յուրացնելու նպատակով: Այն քեզ շատ է անհրաժեշտ…
    1. Կարինէ խնդրեմ

      Առ ի տեղեկութիւն, իմ ՙՊատասխան՚ բաժինս գրած էի Մարիի վերջին գրածին եւ ոչ քեզ։ Քո ՙԻսկապես Ափսոս՚ բաժնին պատասխանած եմ ՙՅոյսը…՚ բաժինը որ հաստատուեցաւ այսօր։ Որեւէ անձ վիրաւորելու միտք չունիմ, պարզապէս Մարիի գրածներուն հետ վիճաբանելու ոչ սիրտ ունիմ եւ ոչ ժամանակ որու պատճառով գրած էի այդ ՙՊատասխանը՚  որ սխալմամբ անձիդ  վերագրեցիր։

  10. Իմ Տէսակէտը

    Յոդուածագիրը՝ Վահրամ Աղաջանյան լաւ մօտեցումով ներկայացուցած է այսօրուան Հայ Աշխարհը միջազգային ներկայ իրականութեան առջեւ.

    Իսկ, Հայ ազգային բազմադարեան իրականութիւնը, դարերու ընթացքին, պատմութեան պարտադրած  եղափոխութեամբ (evolution), Պատմական Հայաստանի մէջ Հայ Զանգուածներու տարբեր ճիւղաւորմներու կազմութիւնը անխուսափելի եղած է, պահելով՝ գիտակցութիւնը իր Ազգային,  Ցեղային պատկանելիութեան.

    Կարելի չէ ոչ ժխտել եւ ոչ ալ մերժել,

    -Եթէ այսօր, Վահագն Չաստուածին եւ Անահիտ Չաստուածուհիին հետեւողներ գոյութիւն ունենային, պիտի մնային հայ. 

    – Եթէ այսօր, Պարսիկ Արքան Յազկերտը յաջողեր պարտադրել Զրադաշտականութիւնը եւ Վասպուրականի շրջանը դառնար Զրադաշտական, պիտի մնային հայ.

    Ո՞վ կրնայ ըսել որ, այսօր պարսկաստանի մէջ Զրադաշտական փոքրամասնութիւնը նուազ պարսիկ է քան Իսլամացած պարսիկը. ոչ ոք.

    -Այսօր, Կաթօլիկ դաւանանքը ընդունած հայերը, որ դարաշրջան մը Հայ բառը մոռցած էին եւ ինքզինքնին կը նկատէին միայն Կաթօլիկ, Հայ են. Նոյնպէս Եւ Բողոքականները.

    -Այսօր, հարիւր հազարաւոր հայեր որոնք կամաւոր թէ ակամայ Իսլամ կրօնքը ընդունած են, «կրօնք մը որ Միչին Արեւելքի մէջ ծագում առած է եւ իր մէջ ընդգրկած բազմաթիւ ժողովուրդներ», եւ պահած են իրենց հայկական գիտակցութիւնը եւ աւանդութիւնը, Հայ են, կը մնան եւ պիտի մնան հայ, բոլոր Հայ Զանգուածներուն պէս. 

    Ինչպէս որ Հայաստանի Ինքնութեան Դրօշակը միագոյն չէ, որ կը ներկայացնէ իր Թափուած արիւնը եւ իր անցած անապատներուն աւազագոյնը, Հայ Ժողովուրդը նոյնպէս ունի իր մշակութային եւ կրօնական գունաւորումները, իր պատմական ելեվեջներուն ենթարկեուլով.

    Եւ այս բոլոր նկատողութիններով, Հազ Ազգային Բոլոր Խաւերը Միացեալ Պարտականութիւնը ունին գործելու եւ նպաստելու մեր ազգային Յաջողութիւններուն. 

    Ուրեմն, Մեր պետութեան նկատողութիւնը կարեւոր է՝ այս պարագային Հաշմեցիներու Ներոյժի Օգտագործումը, Մասնակցութիւնը մեր ազգային Կազմաւորման, Զարգացման, Զօրացման.

    Ուրեմն, գիտակցինք որ, Բոլոր հայերը կ’ամբողջացնեն Մէկ Ազգ, Մէկ Հայրենիք Նշանաբանը.

    Եւ Երգենք,

    Միանանք Հայեր, մէկ Սիրտ, մէկ Հոգի,

    Ազգաշինութեան Սուրբ Դրօշի Ներգոյ.

  11. Անցած լինի, Արմեն: Մեղքը իմն է

    Մեղքը իմն է, Արմեն, ճիշտ չէմ հասկացել Ձեր պատասխանը: Դուք էլ ներեք զգացական արձագանքներիս համար: Գրեցի պատասխանս ու փոշմանեցի. չնայած ամեն ինչի, մենք իրավունք չունենք կոշտ խոսել սփյուրքահայերի հետ, դուք մեր ազգի, թերեւս, ամենատուժած հատվածն եք (թող ներեն ինձ արցախցիները):
     
    Մեկ խնդրանք. մի շփոթեք իշխանություններին Հայաստանի հետ: Մեզանում դրանք, ցավոք, շատ հաճախ տարբեր հասկացություններ են: Հուսանք, որ մի օր այդ հասկացությունները վերջապես կհամընկնեն…
     
    Մնաք բարով ու շատ մի նեղեք Մարիին:   
  12. Փրկեա Մեզ, Տեր

    ՓՐԿԵԱ ՄԵԶ, ՏԵՐ,
    ՆՄԱՆ
    «ՊԱՏՄԱԲԱՆՆԵՐԻՑ»
     
    Նայեցի տեսահոլովակը, Արմեն: Այդ երիտասարդ «պատմաբանները» մեղավոր չեն: Մեղավորը նա է, ով նրանց «պատմաբանի» կոչում է շնորհել: Համենայն դեպս, սա հայազգի պատմաբանի պահվածք չէ:
     
    «Կրոնափոխ հայերի մեջ կան մարդիկ, որոնք իրենց հայ չեն համարում», – ասում է այդ պատմաբան տիկինը: Սա հայ մարդու խոսք չէ, այսպես (հրապարակայնորեն) կարող է արտահայտվել միայն ազերին կամ թուրքը: Դե, իհարկե, «կրոնափոխ հայերի մեջ կան այդպիսի մարդիկ». որ գան Հայաստան ու քո նմաններին տեսնեն, հիմնովին զզվեն այս երկրից ու հեռանան, էլ նրանք հա՞յ կմնան: Փոխանակ տեղ տան այդ մարդկանց, հայավարի ընդունեն, ողջունեն նրանց վերադարձը դեպի ակունքներ, դեպի հայրենյաց եզերք (ինչպես դա անում է Իսրաելը աշխարհի բոլոր հրեաների նկատմամբ), չէ՞ որ նրանք մեր ազգի զավակներն են, մեր արյունն է, մեր մարմինը, այդ վայ-«պատմաբանները» խրտնեցնում են մեր հայրենակիցներին: Անհեթեթություններ են դուրս տալիս, հերիք չէ, հլա մի հատ էլ ասուլիս են անում Երեւանի կենտրոնում: Շշմել կարելի է… 
     
    Երկուսից մեկը. կամ այդ «պատմաբանները» պարզապես տեղյակ չեն, որ տասնյակ հազարավոր կրոնափոխ հայեր հիմա վերադառնում են իրենց ակունքներին, կամ ձեւացնում են, որ տեղյակ չեն: Մի բան ակնհայտ է. նրանք ուղղակի սեպ են խրում մեր ազգի տարբեր հատվածների միջեւ: Թե դա ում է ձեռնտու, կռահեք ինքներդ:
     
    Գիտե՞ք, ինչն է ծիծաղելի: 50, 60, 70, 140 միլլիոնանոց բնակչություն ունեցող աշխարհի տասնյակ պետություններ, այդ թվում հզոր գերտերությունները (եվրոպական երկրները, Ռուսաստանը, նոյնիսկ ԱՄՆ-ն եւ այլն) մտահոգված են ժողովրդագրական (դեմոգրաֆիայի), ծնելիության անկման խնդիրներով: Իրենց երկրների բնակչությունը ավելացնելու նպատակով նրանք տարբեր ծրագրեր են իրականացնում աշխարհի բազմաթիվ անկյուններում՝ սեփական տարածքներում բնակեցնելով միլլիոնավոր ԱՅԼԱԶԳԻՆԵՐԻ: Իսկ մենք նույնիսկ մեր ԱՐՅՈՒՆԱԿԻՑՆԵՐԻՆ ենք օտարացնում:
     
    60 միլլիոն թուրք, 7 միլլիոն ազերի, 40 միլլիոն պարսիկ, 22 միլլիոն քուրդ, 5 միլլիոն վրացի: Եվ այս թշնամական-կիսաթշնամական օվկիանոսի կենտրոնում 2-3 միլլիոն հայություն: Թե ինչ է լինելու մեր վիճակը մի 30-40 տարի անց (մեր իսկ արյունակիցների նկատմամբ նման վերաբերմունքի պահպանմնան դեպքում), հասկանալի է բոլորիս:
     
    Եզրահանգումը թողնում եմ քեզ, Արմեն:
     
     
     
    1. Դրա համար էլ

      Ու հենց դրա համար անցած անգամ գրել էի …… Մէջբերում եմ … ՙեւ այդ ըսելու համար պէտք է առողջ, անբաժան, կազմակերպ, նուիրեալ, անկաշառակեր, ազնիւ աշխատանքով եւ իրենց Հայութեան գիրկը վերադարձնելով, որուն առաջին քաջալերողն եմ.. եւ ոչ թէ լոզունգային խօսքերով, որուն մասին այնքան գրեցի նախորդ անգամ։՚ …

  13. Դուք ապակողմնորոշված եք

    Դուք ապակողմնորոշված եք, հարգելիներս։ Այդ իսլամացածները այլևս թրքացած են։ Նրանք չեն ուզում Հայաստան կամ առավել ևս Արցախ վերադառնալ։ Դրա վառ ապացույցն է վերջին շրջանում այն աղմուկը, որ տարածվեց, թե իբր 200 համշենցի ընտանիք Ղրղզստանից ցանկանում են գալ Արցախ։ Հետո ի՞նչ պարզվեց։ Ամբողջը՝ սուտ քարոզչություն էր։ Ոչ ոք էլ չի գալիս։ Անգամ Հայ Առաքելական եկեղեցի հաճախող քրիստոնյա հայերը Կանադայից, Ամերիկայից ու Եվրոպայից չեն գալիս, ուր մնաց արդեն վաղուց թրքական ինքնությամբ, մոլի իսլամադավան թրքախոսները։ Համշենցիների երիտասարդ սերունդը համշենի բարբառով չի էլ խոսում։ Նրանց մի մասն է միայն ընդունում, որ անցյալում իրենց նախնիները եղել են հայեր և ՎԵՐՋ։ Նրանք արդեն  ԹՈՒՐՔԵՐ են։  Նրանցից  շատերը Էրմենի բառր ընկալում են որպես իրենց հասցեին ուղղված ՀԱՅՀՈՅԱՆՔ։ Այս հոդվածն էլ զառանցանք է՝ իրականության հետ կապ չունի։ Սա ինքնախաբեություն է։ Նրանք մեր ազգային շահին չեն ծառայելու՝ երբեք։ Եթե հանկարծ մեկն էլ գա Հայաստան կամ Արցախ, ուրեմն կծառայի Թուրքիային ու Ադրբեջանին։  

    Եվ որպեսզի հասկանաք, թե ինչքան լուրջ հարց է սա, ուշադիր կարդացեք և դիտեք այս նյութերը։ Սա ինքնության հարց է։ Մեր ազգային ինքնությունը մեր ազգի հիմնաքարն է։ Մենք այստեղ չենք զիջելու մեր թշնամիներին։

    http://www.ararat-center.org/?art=34&p=22&l=arm

    http://blog.ararat-center.org/?p=173

    http://blog.ararat-center.org/?p=246
     

  14. Դուք Մոլորված Եք

    Խելոք հոդված է, համաձայն եմ հեղինակի հետ: Պետք է ձգտել նրան, որ բոլոր հայերը օգտակար լինեն մեր երկրին ու վերադառնան Հայաստան, այլապես, այս վիճակի պահպանման դեպքում, երկրում հայ չի մնա, ոչ քրիստոնյա, ոչ մահմեդական, ոչ կաթոլիկ:

    Շատ վիճելի, ես կասեի ծիծաղելի մտքեր եք հնչեցնում եւ Դուք, Ռուզան (Armenia), եւ Ձեր «գիտնականը»: Վերջինս, օրինակ, ասում է. «Կանխագուշակում եմ, որ կհարցնեք նաեւ հայ կաթոլիկների, բողոքականների, բուդդայականների (արդեն այդպիսիք էլ կան) մասին: Նրանք բոլորն էլ մերքույրերն ու եղբայրներն են՝հայեր են»:

    Ուշադրություն դարձրեք, թե ինչպես է նա շրջանցում, ասենք, հայ եհովականներին, որոնք արդեն փորձում են քայքայել մեր բանակը: Բա նրա՞նց խի չեք նշում, հարգարժան «գիտնական», չէ՞ որ նրանք էլ են հայ ու քրիստոնյա: Թե՞ բանակ քանդողներն էլ են Ձեր քույրերն ու եղբայրները:

    Իսկ եթե քրիստոնեությունն է մեր միակ փրկությունը, ուրեմն եկեք ազգովին խոնարվենք Ադրբեջանի բանակում կռվող այն ուկրաինացի քրիստոնյա բազմաթիվ օդաչուների առջեւ, որոնք զօր ու գիշեր ռմբակոծում էին Արցախն ու Հայաստանը, սպանում հայ մանուկներին ու ծերերին: Եկեք խոնարվենք ազերի բանակում կռվող այն բազմաթիվ էստոնացի կամ լիտվացի քրիստոնյա սնայպերների առջեւ, որոնք մինչեւ հիմա, գրեթե ամեն ամիս, սպանում են հայ զինվորներին: Կամ խոնարվենք այն բազմաթիվ քրիստոնյա գերմանացի սպաների առջեւ, որոնք կազմակերպել են հայերի սպանդը 1915 թվին: Ու եկեք անիծենք մեր հարեւան 70 մլն իրանցիներին ու 400 մլն արաբներին, որոնք օգնել ու մինչ օրս օգնում են մեր ժողովուրդին: Եկեք անենք այս ամենը ու թող աշխարհը խնդա մեր ախմախության ու կարճատեսության վրա:

    Մի բան է ինձ հետաքրքրում. Երբ Ձեր «գիտնականը» Ինտերնետում տարբեր լեզուներով հակաիսլամական հոդվածներ է տարածում, նա ին՞չ նպատակ է հետապնդում: Ուզում է, որ թուրքերն ու ազերիները ցույց տան այդ հոդվածները մեր բարեկամ արաբներին եւ իրանցիների՞ն: Ու ասեն նրանց. տեսնում ե՞ք, հայերը իսլամի դեմ են, իսկ դուք նրանց օգնում եք: Սա՞ է ձեր ուզածը: Էդ ո՞ւմ ջրաղացին եք ջուր լցնում, սիրելիներս: Մեզ թուրքերն ու ազերիները քի՞չ են, հիմա էլ արաբներին եւ իրանցիների՞ն եք մեր դեմ տրամադրում:

    Դուք մոլորված եք, Ռուզան, եւ Դուք, եւ Ձեր «գիտնականը»:  
     
  15. Դուք ապակողմնորոշված եք – 2

    Սամվել, դուք իմ գրածին փորձել եք հակադրվել երեք "հակաթեզերի" միջոցով. 1. կապված եհովականների հետ, 2. արաբների և իրանցիների մասով և 3. ուկրանիացիների։ Պատասխանեմ.

    1. Այո՛, եհովականները լրջորեն վտանգում են մեր ազգային միասնությունը և անվտանգությունը։ Նրանք պատերազմի դեպքում չեն կռվելու մեր շարքերում, այլ փախչելու են ճակատից։ Իսկ մահմեդականացված զանգվածները, ձեր ասած, իբր "հայերը" ոչ թե չեն կռվելու մեր շարքերում, այլ կռվելու են ադրբեջանական բանակի շարքերում՝ մեզ կոտորելու են։ Այսինքն՝ էլ ավելի են վտանգավոր։

    2. Արաբների և իրանցիների հարցը հանված է, չի շոշափվում, քանի որ վերջիններս իսլամի գաղափարախոսությունը գոնե պատմության այս փուլում մեր դեմ չեն օգտագործում (ի տարբերություն, օրինակ,  7-րդ դարում՝ արաբների պարագայում, և մինչև 1828 թ.՝ պարսիկների)։ Այնպես որ արաբների և պարսիկների հանդեպ ոչ մի խնդիր չունենք, եթե հանկարծ իրենք չսկսեն իսլամն օգտագործել մեր դեմ՝ բաց դաշտում։ Եվ արաբներն էլ շատ լավ գիտեն, որ հայ ազգը իրենց շնորհակալ է 1915 թվականին մեր մազապուրծ փախած գաղթականներին ընդունելու համար։ Այդ մասին բազմաթիվ գրքեր են գրված,  պաշտոնական և ոչ պաշտոնական հանդիպումներում հնչում են այդ երախտագիտության խոսքերը։

    3. Ինչ վերաբերում է ուկրաինացի դիպուկահարներին։ Կարող եք նրանց մեծ գումարներ վճարել ու կգան մեր կողմից կխփեն ադրբեջանցիներին։ Իրենք պրոբլեմ չունեն՝ վճարիր՝ կկրակեն այն ուղղությամբ, որ ուղղությամբ կուզես։

    Բացի այդ լավ կլիներ փաստերով ներկայացնեիք, թե որտե՞ղ եք տեսել հակաիսլամական հոդված։ Ի՞նչ եք առաջարկում։ Որևէ պատմական նյութի մասին չխոսենք, որտեղ պարզ փաստեր են հայերի դեմ կատարած ոճրագործությունների մահմեդական թուրքերի կողմի՞ց, չխոսենք այն մասին, որ 8-9-րդ դարում արաբական տիրապետության ժամանակ հայերը ազգային-ազատագրական պատերազմ էին մղում իսլամ դավանող արաբների դե՞մ, ի՞նչ եք առաջարկում՝ պատմությունը մոռանա՞նք ու տրվենք քամիների՞ն։ Մեր թշնամիների երազանքն է, որ մենք մեր պատմությունը մոռանանք։

  16. Դուք Մոլորված Եք – 2

    Էխ, Ռուզան, Ռուզան … Եթե ամեն ինչի մասին հնարավոր լիներ բացեիբաց խոսել … Ցավոք սրտի, մեր ազգը, մեր պետությունը այն վիճակում չեն, որ կարողանան ամեն ինչ հրապարակայնորեն արտահայտել, նույնիսկ քննարկել …
     
    «…լավ կլիներփաստերով ներկայացնեիք, թե որտե՞ղ եք տեսել հակաիսլամական հոդված։ Ի՞նչ եքառաջարկում։ Որևէ պատմական նյութի մասին չխոսենք, որտեղ պարզ փաստեր են հայերի դեմ կատարած ոճրագործությունների մահմեդական թուրքերի կողմի՞ց, չխոսենք այնմասին, որ 8-9-րդդարում արաբական տիրապետության ժամանակ հայերը ազգայինազատագրական պատերազմ էին մղում իսլամդավանող արաբների դե՞մ, ի՞նչ եք առաջարկում՝ պատմությունը մոռանա՞նք ու տրվենքք ամիների՞ն», – հարցնում եք Դուք:
     
    Նույնիսկ Ձեր այս պատասխանում եք «անցնում» իսլամի վրայով: Սա փաստ չէ՞: Ինչու՞ եք անընդհատ ընդգծում. «իսլամ դավանող արաբներ», «մահմեդական թուրքեր»: Ինչու՞, օրինակ, չեք գրում «քրիստոնեություն դավանող գերմանական սպաների» կամ «քրիստոնեություն դավանող ուկրաինացի վարձկանների» մասին: Դուք, երեւի, տեղյակ չեք, թե ինչքան ցավոտ են ընդունում նման արտահայտությունները Թեհրանում եւ արաբական մայրաքաղաքներում: Մեր թշնամին իսլամը չէ, մեր թշնամին թուրք-ազերին է, եկեք չշփոթենք այս երկու հասկացությունները: Ճիշտ հասկացեք, ես Ձեզ դասեր տալու ոչ իրավունք ունեմ, ոչ մտադրություն, Դուք ազատ մարդ եք, ինչ կուզեք գրեք, Ձեր գործն է: Պարզապես նման բաներից իսկույն օգտվում են ազերիներն ու թուրքերը, եւ շատ պրոֆեսիոնալ ձեւով, հավաստիացնում եմ Ձեզ:
     
    Ի սեր Աստծո, պետք չէ մոռանալ մեր պատմությունը: Հենց այդ պատմությունը հիշելով եմ կոչ անում Ձեզ շատ «չնեղել»  ոչ «իսլամդավանող արաբներին», ոչ էլ իսլամացած հայերին: Վերջիններս, Ռուզան ջան, մեր ազգի զավակներն են, որոնց նախնիները մոլորվել են ու փոխել կրոնը: Հիմա այդ մարդիկ ին՞չ մեղք ունեն, որ իրենց պապերը դիմել են այդ քայլին: Աստված հեռու պահի Ձեզ նման իրավիճակներից, բայց պատկերացրեք, որ թուրքը սպառնում է մորթել Ձեր երեխային Ձեր աչքի առաջ ու Դուք հնարավորություն չունեք դիմադրել ու պաշտպանել նրան: Ին՞չ եք անելու: Գուցե տասնյակ հայ մայրերի պես ցատկելու եք ժայրից Ձեր երեխայի հետ միասին, իսկ գուցե փոխելու եք կրոնը … Եկեք չդատենք, որ դատված չլինենք:
     
    Եվ ապա: Երեւի, իսկապես տեղյակ չեք, որ հազարավոր իսլամացած հայեր, չնայած ամեն ինչի, պահպանել են իրենց հայկականությունը ու ազնվորեն ցանկանում են վերադառնալ իրենց ակունքներին: Ին՞չ անենք, մերժեն՞ք այդ ցանկությունը: Առանց այն էլ փոքրաթիվ ժողովուրդ ենք, բոլորին կորցնեն՞ք: Իսկ գուցե փորձենք նորից հայացնել նրան՞ց, հատկապես որ նրանցից շատերը ձգտում են դրան մաքուր սրտով: Ինձ թվում է, հոդվածագիրը սա նկատի ուներ, թեկուզ խնդրին մոտենում է միայն քաղաքական տեսանկյունից:
     
    Անձամբ ինձ համար չկան «քրիստոնյա հայեր», «իսլամացած հայեր» կամ  «բուդդայական հայեր», կան պարզապես ԼԱՎ կամ ՎԱՏ հայեր: Ու հավատացեք ինձ, կրոնն այստեղ ոչ մի դեր չի խաղում …     
  17. Դուք ապակողմնորոշված եք – 3

    Սամվել, դուք ազգային ինքնության հարցերը քննարկում եք ԼԱՎ-ՎԱՏ մարդ հարթության վրա։ Այն ադրբեջանցիները, ովքեր պատերազմել են ու դեռ էլի կպատերազմեն  հայերի դեմ, ոչ բոլորն են ՎԱՏ մարդիկ եղել, եղել են նաև ԼԱՎ մարդիկ, սակայն սպանել են հայերին, քանի որ պատերազմ էր։ Պատերազմում այլ օրենքներ են գործում։ Եթե նորից պատերազմ լինի՝ և ԼԱՎ մարդը, և ՎԱՏ մարդը ստիպված են լինելու կռվել ու իրար սպանել։ Պատերազմի դաշտում կռվում են ոչ թե ԼԱՎ մարդիկ ՎԱՏ մարդկանց դեմ, այլ հայերը ադրբեջանցիների։ Այնպես որ ազգային խնդիրներում մարդկային հատկանիշները կապ չունեն։  

    Ձեզ համար կրոնը կարևոր չէ, սակայն ամբողջ աշխարհում կարևոր է։ Նույն Թեհրանում մոտեցեք մի հավատացյալ պարսիկի ու մի աթեիստ պարսիկի ու հարցրեք՝ կրոնը կարևոր է, թե ոչ։ Երկուսն էլ կասեն, որ կարևոր է։ 

    Այնուամենայնիվ, հոդվածը ուշադիր կարդացեք։ Ձեր հարցադրումների պատասխաններն այնտեղ կան։ Օրինակ, "Ներկայումս շատ է ասվում, թե կրոնը պետք է տարբերակել ազգային ինքնությունից: Բայց ինչպե՞ս, եթե կրոնն ազգային ինքնագիտակցության կարեւորագույն շերտն է: Այդ շերտի անտեսումը, կամ առավել եւս, փոխարինումը մահմեդականով կարող է աղետալի հետեւանքներ ունենալ: Քանզի իսլամը ոչ միայն կրոն է, այլեւ մշակույթ, գաղափարախոսություն, կենսակերպ…"։

    http://www.ararat-center.org/?art=34&p=22&l=arm

    "Մի պահ պատկերացնենք. մոտ ապագայում Հայաստանը հեղեղում են տասնյակ հազարավոր, այսպես կոչված մահմեդական «հայերը», համենայն դեպս՝ նրանք, ովքեր կներկայանան որպես այդպիսիք: … Ի՞նչ կստանանք ի վերջո: Այն պայմաններում, երբ Հայաստանը, մեղմ ասած, դեռեւս ուժեղ չէ, մենք ուզում ենք այստեղ արմատավորել բոլոր առումներով թշնամական երկու պետությունների՝ Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի կրոնը: Եթե Հայաստան լցվեն մահմեդական «հայեր», ապա կստանան այստեղ իրենց մզկիթները կառուցելու իրավունք: Ո՞ւմ են ենթարկվելու այդ մզկիթները, որտե՞ղ է լինելու նրանց հոգեւոր կենտրոնը: Ինչ է, Անկարայո՞ւմ: Չէ՞ որ չի կարելի մոռանալ, որ հոգեւոր իշխանությունը միշտ եւ ամենուր կախված է քաղաքական իշխանությունից: Կարելի է վկայակոչել նաեւ միջազգային փորձը. բոսնիացի մահմեդականները նախկինում քրիստոնյա սերբեր էին, իսկ մահմեդականացումից հետո դարձան սերբերի ոխերիմ թշնամիներն ու թուրքերի հավատարիմ դաշնակիցները…"

    http://www.ararat-center.org/?art=34&p=22&l=arm

     

    Այստեղ էլ ձեր մյուս հարցի պատասխանը

    "-Իսկ եթե այդ նույն «հայերը» ցանկանան քրիստոնեություն ընդունե՞լ:

    -Դա արդեն ուրիշ բան: Եթե նրանց մեջ ցանկություն առաջանա իսկապես հայ դառնալ, ապա բնականաբար կուզենան նաեւ վերադառնալ իրենց արմատներին, հրաժարվել իսլամից, քրիստոնեություն ընդունել եւ մտնել Հայ Առաքելական եկեղեցու հովանու ներքո (ի դեպ, կան նաեւ այդպիսի դեպքեր), սովորել հայոց լեզուն, քաղաքական առումով նվիրվել Հայաստանի պետական շահերին:"

    Ամփոփեմ.  իսլամի ու հայերի մեջ թշնամություն կառաջանա այն դեպքում, երբ Հայաստանում և Արցախում հայտնվեն իսլամ դավանող իբր "հայեր"։ Այնպես որ ձեր մոտեցումը կհանգեցնի նրան, ինչից դուք խուսափում եք։ 

  18. Կրոնն է ազգի համար, այլ ոչ թե հակառակը

    Սիրելի Ռուզան,
     
    Մի շարք հարցերում համամիտ եմ Ձեզ հետ, մի շարք հարցերում՝ ոչ: Դուք վկայակոչում եք Ա. Այվազյանի այս հատվածը.

    "…կրոնն ազգային ինքնագիտակցության կարեւորագույն շերտն է: Այդ շերտի անտեսումը, կամ առավել եւս, փոխարինումը մահմեդականով կարող է աղետալի հետեւանքներ ունենալ"։
     
    Կրոնն իսկապես ազգային ինքնագիտակցության կարեւորագույն շերտերից է, ո՞վ է վիճարկում այս միտքը: Դարեր շարունակ մեր եկեղեցին պետական մարմնի դերակատարում ուներ, նա էր համախմբում մեր ժողովրդին, նպաստում հայապահպանմանը: Իմ խորին համոզմամբ, Հայ Առաքելական Եկեղեցին իր դավանանքով պետք է իշխողը լինի եւ ՀՀ-ում, եւ Սփյուրքում, եւ Արցախում, եւ Ջավախքում, ամենուր: Բայց դա ամենեւին չի նշանակում, որ մենք պետք է անտեսենք, առավել եւս օտարենք այլ հավատք ունեցող մեր ժողովրդի հազարավոր զավակներին: Կրոնն է ազգի ու պետության համար, այլ ոչ թե հակառակը: Մենք նախ հայ ենք, հետո միայն քրիստոնյա:
     
    Դուք վախենում եք, որ մահմեդականները կիշխե՞ն Հայաստանում: Դա հնարավոր բան չէ, հայերի ճնշող մեծամասնությունը եղել է ու կմնա քրիստոնյա: Նույնիսկ թուրքերի եւ պարսիկների բազմադարյա տիրապետության տակ մենք քրիստոնյա մնացինք, միթե՞ հիմա, անկախ երկիր ունենալով, կիսլամանանք: Սա անհեթեթություն է: Բայց որ կարող ենք կորցնել մեր հազարավոր մահմեդական հայրենակիցներին ու չօգտվել իսլամի հնարավորություններից, դա հաստատ է: Հոդվածագիրը իրավացի է. պետք է տեղ տանք մեր ազգի զավակներին. որպեսզի նրանք չհայտնվեն այլ պետությունների ազդեցության տակ ու ծառայեն իրենց Հայրենիքին՝ Հայաստանին:

     
  19. Դուք ապակողմնորոշված եք – 4

    Սամվել, դուք արդեն համաձայն եք իմ թեզերի մի մասի հետ, իսկ մյուս մասի, որի հետ համաձայն չեք, ոչ մեկ հակաթեզ չեք ներկայացնում, որպեսզի ես շարունակեմ իմ բանավեճը։ Սակայն, դուք մի ասպիսի միտք եք ձևակերպել, որին կուզեի անդրադառնալ։

    Դուք գրում եք."Նույնիսկ թուրքերի եւ պարսիկների բազմադարյա տիրապետության տակ մենք քրիստոնյա մնացինք" ։ Այո, մի մասը մնաց քրիստոնյա, որն էլ կամ կոտորվեց կամ փախավ այդ տարածքներից։ Մենք կորցրել ենք Արևմտյան Հայաստանը, Նախիջևանը։ Ի՞նչու, որովհետև այնտեղ իշխեցին մահմեդականները, ովքեր հետևողականորեն վարում էին իսլամացման քաղաքականություն։ Նրանք շատ լավ հասկանում էին, որ տարածքը պետք է գրավեն նաև իրենց կրոնը՝ իսլամը պարտադրելով։

    Իսլամացումը Արևմտյան Հայաստանում դա նույն թուրքացումն էր։ Անգամ երբ հայը իսլամ էր ընդունում, ասում էին՝ թրքացավ, քանի որ ազգայինն ու կրոնականը նույնացված է։ Կրոնը ազգությունից անջատելն անհնար է։ Ցանկացած մշակութաբանի հարցրեք։ Ներկայիս Հայաստանում կամ Արցախում անգամ մի փոքր խումբ իսլամադավանների հայտնվելը կհանգեցնի նրան, որ այս տարածքն էլ կունենա  Արևմտյան Հայաստանի ու Նախիջևանի ճակատագիրը, այսինքն՝ կհայաթափվի։

    Ինչ վերաբերում է, թե մենք հիմա անկախ Հայաստան ունենք, դա էլ խիստ հարաբերական ձևակերպում է։ Հիմա մենք առավել քան խոցելի ենք (եհովականների բանակը միայն ձեզ ապացույց)։

    Կոչ եմ անում մեկ անգամ ևս ուշադիր կարդալ իմ ուղարկած նյութերը։ Հասկանում եմ, որ դժվար է միանգամից կարծիք փոխել, սակայն խոսենք փաստերով, թեզերով։ Թե չէ դուք միայն քարոզում եք հեքիաթի նման մի բան։ Փաստեր չունեք, իսկ վտանգները չեք գիտակցում։        

     

  20. Sireliner Ruzan Samvel yev polor

    Sireliner Rusan Samvel yev polor anonk vor ge gartan

    Ge papakeyi krel hayeren darerov payts im hamagarkitchi kidoutyouns tchi nerer.

    Nakh yev aratch votch mege hay ge tarrna ayl hay ge dzni.

    Gronki barakayin ge tarrna gam ge pokhe.

    Kidem bidi vijink vor  Mamigonian endanike Chinasdanen yegadz e, payts mi mornak vor mayre gam hayre hay yeghatz e.

    Mm al medz medz medz mayres gam medz medz medz hayres tereves Asdvadz kide ourdeghen yegatdz e, payts yes shad vsdah yem vor hay em, polor vor deghatsi vor gronki vor yegeghetziyi vor gousagtzoutyan vor yergri badganile yegrortagan harts e.

    Hima kank nerga troutyan, hamshenere Islam yen paytz vsdah yem vor irentz arouyne (genes) aveli zoud hay e gam ims.

    Amen hay ge bardi Hamshen, gam voyeve hayou. ankhdir gronki gam ourish khdroutyoun ir inknoutyoune vor gabrin kravyal gam ajmeyagan hayasdan metch.

    Amotaov ge krem ays doghere vorohedev gabrim im hogheres tours.

    1. Mamigonian

      It’s high time to bury the discredited and obnoxious tale that the Mamigonians originated in China. According to this legend two Chinese brothers apparently travelled zillion miles and settled in Armenia, founding a military dynasty.  And "chow main" is an ancient Armenian "aboor"  and androids travelled, on board a meteor, to land on top of Ararad and establish the Armenian nation. Are we so hungry for exotic "romance" that we want to import the fable of the Chinese twins or that the Pakradounis were established by a Jewish merchant called Pakrad?  If we are so desparate for a more "romantic" history, let’s claim that Sasountsi Tavit, Mher, etc. were real people and so was god Vahakn.

      To elevate their status, ancient Middle Eastern kings would claim to be descended from gods or be related to Kings Solomon and David…Romans claimed to be descended from Trojan Aeneid and the English claimed to be descended from a Roman general called Arturus or Brutus. For ancient Armenians China was an exotic empire far, far away… a land of legends and dragons. A feverish Armenian scribe, with the misguided notion to add "color" to Armenia’s history must have invented the unsubstantiated story of the Mamigonians (Mah Mee Gon?).

      1. Mamigonian Clan

        Hello Hyorti, Please allow me to disagree with your argument, since what you are writing is false. The Mamigonian clan came from China and it is attributed duly by our 5th century authors. I do not understand why is it considered an insult if any one of our historical high figures have any foreign roots. For example were the kings of Urartu like Arame, Menua, Argishti, Rusa, Armenians? Were the Artashesian kings like Bagour, Barthamasir, Ashkhadar, Valarsh, Queen Eradu full blooded Armenians, or mix of Parthian Armenian and Assyrians? Was St. Gregory the Illuminator Armenian? Was Saint Ephraim Armenian? Why is there this hysteria that if one is not Armenian he is not worth part in our history? Regarding the Mamigonian Clan our History father Movses Khorenatsi Մովսէս Խորենացի in his History of Armenia (5th century) writes that three centuries earlier two Chinese noblemen, Mamik and Konak, rose against their half-brother, Chenbakur, the Emperor of Chenk, or China. They were defeated and fled to the king of Parthia who, braving the Emperor’s demands to extradite the culprits, sent them to live in Armenia, where Mamik became the progenitor of the Mamikonians. NOW, can you tell me that he is wrong? And what do you base your argument on, what historical fact?

        Another 5th-century Armenian historian, Baustos Byuzant Փաւստոս Բիւզանդ, seconded the story. In his History of Armenia, he twice mentions that the Mamikonians descended from the Han Dynasty of China and as such were not inferior to the Arcasid rulers of Armenia. Is Baustos wrong? Based on what, our 21st century modern ethnic pride? I am EVEN PROUD that he is from China and he defended Armenian honor with his blood. I would be more proud of any Jamaican or Philippino, or Chinese who would go and fight for Armenia than any full “blooded” Armenian, sitting in L.A. or Paris.

        The Bagratuni Clan claimed to be from the Tribe of Judah of ancient Israel since the 5th century when they were called ‘Tagatir Hayots’. (those who crown kings). That has been duly documented. Who are we to say today in the 21st century that they are wrong and we are right? Our Armenian people are the descendants of ancient Urartians and Armens, Hittites and Mitanis. We have had intermarriages between Assyrians and Armenians, Parthians and Armenians, Greeks and Armenians, Byzantines and Armenians, Jews and Armenians and Romans and Armenians and all this before the end of the first century B. C. What about the last 2000 years? Well one has to be blind to deny the truth. Would you have a problem if someone have told you that your great, great, great, great grandfather was an Assyrian or an Arab? I wouldn’t because today I am an Armenian and I do not care if one of my ancestors was even an African or Greek or Parthian.
        1. Mamikonians

          Armen,

          A short answer to your letter. You seem to see  racist ideology where none exists. Of course Krikor Lusavorich was of Parthian origin. Of course many of our kings were either appointed by Persians or were the descendants of those appointed by the Persian kings. There are so many borrowed Persian words in our language that for a while, in the 19th century, etymologists thought the Armenian language derived from Iranian. Like any nation Armenians are a combination of various races, people and tribes. 

          Movses Khorenatsi is not a reliable historian. He mixed history with legend, hearsay, fable and wishful thinking. Pavsdos Puzant, more often than not, repeated what Khorenatsi had written. The Mamigonian Chinese connection is fable, so is the Pakradouni Jewish connection. There’s absolutely no proof of any connections. It doesn’t make it a fact because Khorenatsi said so. Perhaps Mesrob Mashdots saw the right hand of Christ write our alphabet in the sky and Echmiadzin’s architectural blueprints were delivered from heaven.

          1. Wrong About Armenian History

            Of course there would be legend mixed with real history during the time of Khorenatsi. The same is true for the writings of Annianus of Alexandria, Zenob Glak, Priscus, Jerome, Eusebius , and others who lived during these periods. However, you cannot judge the history of the Armenian people with the lens of the 21st century!.

            One large mistake you also make is to write that Buzant writes basically what Khorenatsi wrote. That is abolutely not true. Buzant has so many stories that Khorenatsi does not have, and vice-versa. About the legend that Mashtots had the alphabet revealed to him divinely is an apocalyptic version of the work of Mashtots by Goryun who truly appreciated the work of the great discoverer. Mashtots did not create the Armenian alphabet but rediscovered it in its earliest form, added to it, beautified it and brought it to up to date version to the fifth century.

            If you believe that Khorenatsi and others are not reliable, then none of our historians could be reliable. On what do you base your history upon? How do you know about our ancesteral kings, lands, princes, deeds, acts, names, etc.? From Norwegians or Turks?

            You are free to see no other intervention into Armenian princely families, but even in the Holy Bible we see two princes Sharezar and Adramelech, who kill their Assyrian king father Sennacherib, and escape to Arrmenia, II Kings 19:37 , (IV Kings, if the Septuagint version) and the story repeats in its entirety on the prophecy of Isaiah, 37:38. Hence you see the Assyrian Armenian connections or similarly Jewish Armenian connections since the times of Tigranes the Great are not fables as you wish to see, without historical facts. But even Roman historians such as Scipio Africanus and Gnaeus Pompeius Trogus have pages after pages about these connections of Armenians and non-Armenians. You should perhaps also read another 1st century historian, Josephus Flavius, to see that he dedicates more than 33 references to Armenia and the situation of Jews inside Armenia and the intermarriages that took place inside the Armenian Empire. 

          2. Khorentasi and New Historians

            Armen,

            I don’t understand the relevance of Jacob Neusner’s three-volume "A History of the Jews in Babylonia" since you didn’t mention whether the work includes anything about the debate at hand–the origins of Mamigonians and Pakradounis.

            You say that non-Armenian historians mix legend with history. That doesn’t mean we should follow suit.  Movses Khorenatsi and Pavstos Pizant wrote pseudo-history to meet the needs of the times. You say that we shouldn’t look at the fifth century with the lens of the 21st century. Why not? History writing is an open-ended process as new facts are discovered. You should read historians Prof. Richard Hovanissian, Alice Ayvazian, Prof. James R. Russell, Simon Payaslian, Prof. Nina Garsoyan and others re a fresh look at our history.

            Mesrob Mashdots didn’t invent the Armenian alphabet. He modified the Keyez classical Ethiopian alphabet, which originated in Southern Arabia in eastern Yemen. You can see all the letters of the Armenian alphabet, except for a single letter (adopted from Greek) in the Keyez alphabet. I sugguest you read Dr. Armenag Yeghiayan’s "Mesrobian Darerou Agounknere" ( Antilias 2005).

            I can’t debate with you about your extensive quotes from the Old Testament. I consider that book Jewish mythology, just as the stories of Zeus, Hercules, Aphrodite are Greek myths. Besides, I doubt that book mentions the Mamigonians or the Pakradounis–the topic we are discussing.

            As one of the letter-writers said, by debating the Mamigonian/ Pakradouni origins here, we have veered from the subject that started these series of letters. With that in mind, I will desist from writing on the Mamigonian/Pakradouni debate.

          3. Not “Historians” but history falsifiers

            I will henseforth refrain also from arguing my point about the Mamigonian/ Pakradouni issue however not before I write the following. The names that you presented are a group of of self styled "historians", but in reality a group of falsifiers of Armenian History that have done more tremendous amount of harm to us in the past 30 years than any twister of history. Please do not mention them as "historians" to me or to any Armenian Historian inside Armenia,  since they have orchestrated a series of falsifications of Armenian history, some of whom received money from Turkish banks and institutions. In Armenia today most of these names are rejected outright by the historical circles: Watch this to see the falsifications in full force 

            Part 1  http://www.youtube.com/watch?v=_6VrO2WBx4A 

            part 2    http://www.youtube.com/watch?v=faicWRgxwaA&feature=related

            Some years ago I even witnessed that these so called "historians" refused to be in the same room with any historian from Armenia who would have profound disagreements with them. This happened in the Armenian Prelacy where the late Archbishop Mesrob Ashjian invited an Armenian symposium of the Armenian manuscripts in New York City. The only person out of their circle was Prof. Yuzbazhian who was invited from Yerevan. Their gathering was so infuriating that the Prelacy never called upon these names again.

            You might not know it but I read Dr. Yeghyayans book long ago. But you cannot still surmise that all his arguments were mostly assumptions and he never could say for sure that our Alphabet has Ethiopian origins. Why don’t you read Meguerditch  Bouldoukians answer to Armenag Yeghyayan’s assumptions with true answers of a historian and linguist. http://www.gardentowerhotel.com/MBE-Content.htm (look at year 2005 and download the overview of Yeghyayan’s book).

            For you the Old Testament is Jewish mythology, but for millions of scholars, patrologists, historians and furthermore, billions of people around the globe who study history out of antiquity, it is an invaluable source of ancient prose, poetry, wisdom but mostly HISTORY. If you studied any form of patristics, scriptural studies or antiquities on a scholarly level and with scientific methods and approach, you wouldn’t have dismissed any books as such.

            What did Neusner write about Armenians? well here’s an exerpt for you, and after which you might find out that even a Jewish scholar who has written dozens of historical and philosophical works, has more respect to our Armenian History in its purity and genuinity, than those modern falsifiers that have Armenian last names mentioned above. http://rbedrosian.com/Classic/Neusner/jia1.htm  After reading it, please THINK…. Could all these Jews living in ARMENIA for hundreds of years have never assimilated into Armenians? when in the Diaspora today you see hundreds of thousands of Armenians assimilating daily… Hypothetically speaking, if I was a first century former Jew and after a time I call myself as Armenian henseforth, who is anyone to dismiss my new national identity, or dismiss it?

          4. Jewish Armenian Connection

            One more thing I wish to mention is that you read world-renowned historian Jacob Neusner’s three-volume "A History of the Jews in Babylonia". You will see invaluable information about the works of the Armenian kings since Tigranes to Artavazt, and especially about the works of King Artavan, the friend of King Khosrow of Armenia. There you will see historical facts which you won’t even see in any Armenian book.

             

      2. Mamigonian Clan -2 Chinese Historian Testament

        Recently, even a Chinese historian introduced a theory about Chinese origin of the Mamikonians. According to him, the Mamikonians’ ancestor is a relative of general Ma Chao. This rela