Կեցցէ՛ Մարաջախտ Բաղրամեանը

Պարոյր Աղպաշեան, Պէյրութ, 25 Օգոստոս 2011
 
Կեցցէ՛ Մարաջախտ Բաղրամեանը, Անկցի՞…Բաղրամեանը 

Խորագիրը տարօրինակ չթուի:
 
Անիկա խօսուն իրականութեան մը տխուր պատմութիւնն է, որ, դժբախտաբար, կը կրկնուի ու կը կրկնուի, յատկապէս Հայաստանի մէջ, ուր խայտաբղէտ պատկերներ կը պարզուին, անսովոր իրավիճակներ կը ստեղծուին, չափազանցուած դերակատարութիւններ կը կատարուին:
 

Պարոյր Աղպաշեան, Պէյրութ, 25 Օգոստոս 2011
 
Կեցցէ՛ Մարաջախտ Բաղրամեանը, Անկցի՞…Բաղրամեանը 

Խորագիրը տարօրինակ չթուի:
 
Անիկա խօսուն իրականութեան մը տխուր պատմութիւնն է, որ, դժբախտաբար, կը կրկնուի ու կը կրկնուի, յատկապէս Հայաստանի մէջ, ուր խայտաբղէտ պատկերներ կը պարզուին, անսովոր իրավիճակներ կը ստեղծուին, չափազանցուած դերակատարութիւններ կը կատարուին:
 

Հարցը, աւելի ճիշդ՝ մտահոգութիւնը, կը վերաբերի հայրենի պատկան իշխանութիւններունսանձարձակտուչութիւններ, պարգեւատրումներ ու շքադրութիւններ տնօրինելու հիւանդագին անհեթեթութեան մասին է, որ յաճախ կը կատարուի անտեղի, անիմաստ եւ անխոհեմ կարգադրութիւններով:
 
Մենք այսթունաւորթղթածրարին բազմաթիւ անգամներ անդրադարձած ենք վաղո՜ւց, թերեւս ըլլալով առաջիններէն, շեշտելով թէ՝ գնահատանքի եւ արժեւորումի տնօրինումները չեն կրնար ըլլալ չափանիշներու խախտումով ու մակարդակներու անկումով, ուր անհատական կապերը, հաշուենկատ մօտեցումները, պարագայական լսումները, “խաթըրական միջնորդութիւնները կը մնանի պատուի:
 
Վերջին հաշուով, ի՞նչ սկզբունքներով ու հիմունքներով, արժեչափերով եւ որակաւորումներով, կը մեծարուին կամ կը գնահատուին մարդիկ, եթէ ոչ իրենց ունեցած բացառիկ արժանիքներով, բերած ինքնատիպ նպաստներով, մատուցած մեծղի ներդրումներով, ինչ մարզի կամ կալուածի մէջ ծառայած ըլլան անոնք:
 
Սակայն, անցնող շուրջ տասնհինգ տարիներուն, բայց, մանաւանդ վերջին հնգամեակին, ականատես եւ ականջալուր եղանք խելակորոյս ու հիւանդագին բեմականացումներու, ուր շքանշանները, պարգեւները, յուշամետալները, եւայլն, զիրար կը հրմշտկեն աննախընթաց արտօրանքով, թէ՝ որուն՝ ի՛նչ պիտի հասնի, որուն՝ ի՛նչ պիտի յանձնուի, որուն՝ ի՛նչ պիտի տրամադրուի, ահաւոր դերաբաշխումով մը, ուրտէրն ու ծառանկամծառան ու տէրը զիրար չեն ճանչնար (թերեւս ալկը ճանչնա՞ն):
 
Պատուահաճոյութեանայս կրկէսահանդէսին տխրահռչակ հիմնադիրը եղաւ Պրն. Ռոպերթ Քոչարեան, որ առանց գիտնալուարժեւորուողի եւ արժեւորումի նրբութիւնները, գրպանները լեցուցած էրշքանշաններով, զանոնք բաշխելով աստ ու անդ, ընդ որուն՝ Սփիւռք, վարկաբեկելով այդ շքանշաններու անուանակիրները եւ պարգեւատրուողները, կարծելով թէ մե՜նծ նուաճումներ կարձանագրէ ու համակիրներ կը շահի:
 
Օրի՛ն, ուժգնօրէն հակազդեցինք շարունակուող այս խեղկատակութեան, սակայն, ի զո՜ւր, Քոչարեան գրպանները աւելի լեցուց ու տեսակաւորեց շքանշանենրը, մինչ, հայ մտաւորականութեան մեծամասնութիւնը, աններելիօրէ՛ն, համակերպեցաւ քոչարեանական այս անուանարկային գործունէութեան, հնարք մը չգտնելով զսպելու հայ ժողովուրդի մեծերուն յիշատակն ու դերը արատաւորողները, ընդ հովանեաւ Քոչարեանի մը:
 
Բնական է, պարգեւատրուողներուն մէջ կային (ու կան) արժանաւորներ, սակայն, հարցը այն էր որ զայնբաշխողկողմը հեռու էր լուրջ ու գիտակից ըլլալէ, իսկ իր շուրջ գտնուողներուն մեծ մասը՝ պարզապէս պատեհապաշտ էր:
 
Այսօր, ներկայ իշխանութեան օրօք, բան մը փոխուա՞ծ է: Ոչի՛նչ: Աւելի քան խայտառակ վիճակ մը կը տիրէ:
 
Եթէ նախորդ շրջանին միայն նախագահական ծիրին մէջ կը մնար այս անկումային վիճակը, այսօր, տարածուած է բազմաթիւ ոլորտներէ ներս, ուր վարչապետականը, նախարարականը, եկեղեցականը, ակադեմականը, գրականը, եւայլն, եկած են միանալուխժալուր համանուագին:
 
Հետզհետէ այն անշեղ տպաւորութիւնը սկսած է ձեւաւորուիլ, որ հայ ժողովուրդի զաւակները, երկու հատուածներով, պիտի արժանանան հայրենի իշխանութիւններուգնահատանքի վկայականներուն ու պատիւներուն, որովհետեւ, իւրաքանչիւր նախարարութիւն ու հիմնարկ՝մրցումի ելած է, ինքզինք պարտադրելու:
 
Լա՞ւ է այս բոլորը:
 
Լա՛ւ է, եթէ այդ տուչութիւններուն տրուի իրա՛ւ չափանիշներու յարգելիութիւն եւ ուղղուածութիւն, իսկ զանոնք կրողները ըլլան իրա՛ւ արժանաւորներ:
 
Լաւ չէ՛, եթէ այդ արարողութիւնները կըլլան ցուցադրային ու ծրագրային հաշիւներով, իսկ զանոնք կրողները, մեղմ ըսած, անարժաններ:
Արագ յետադարձ հայեացք մը, ցոյց կու տայ այս մատնանշումներունմերկութիւնը: Անգամի մը համար, թող յայտարարուի շարքը այն պարգեւներուն, որոնք Հայաստանէնարձակուեցանդէպի Սփիւռք, մերթ ալեկոծելով, մերթ գինովցինելով ամբոխներ:
 
Սփիւռքի ազգային գործիչները, իրենց զանազան հանգամանքներով, անսակարկ զոհողութիւններով ծառայած են իրենց գաղութներուն ու հայահամայնքներուն, առանց ակնկալելուպատուանշաններ”, որոնք այլապէս ալ կրնան փայփայելի եւ օրինակելի ըլլալ ոմանց:
Սակայն, այն ինչ որ տեղի կունենայ ներկայիսցունամիի ոճով, առնուազն անհանդուրժելի է, իր բովանդակութեամբ ու տրամաբանութեամբ, երբ բարոյական ու նուիրական խոցելիութիւններ կառաջանան, տխուր հետեւանքներով:
 
Կըսուի թէ՝ Սփիւռքի այս կամ այն հատուածին պնդումները կը պատճառեն այս սայթաքումները, այս կամ այն կողմին հետապնդումին արդիւնքն է այսառատութիւնը, այս կամ այնհեղինակութեանպարտադրանքին գոհացում տալն է:
 
Չենք զարմանար:
 
Բայց, ինքզինք յարգող իշխանութիւն, պետականութեան մեկնարկով, իրաւունք ունի՞ դառնալու ենթակայական ու կամայական, վնասելով իր հեղինակութեան աւանդական ու բարոյական արժէքներուն:
Մենք դէմ չենք հայրենի պատկան իշխանութիւններուն Սփիւռքի գործիչները գնահատելու ու զանոնք վարձատրելու նախաձեռնութեան, զանազան արտայայտամիջոցներով, բայց, ո՞վ կընդունի այնբաբելոնութիւնը, որ այսօր կը տիրէ այդ հորիզոնականին վրայ:
 
 
Տեղ մը պէտք է զգաստանալ եւ՝ արգելակել այս թաւալքը, վերականգնելով չափանիշներու կարգը, վերահաստատելով աւանդոյթը, վերարժեւորելով մեծարուողը, վերագտնելով հաւասարակշռութիւնը, առանց ստրուկը դառնալուարտաքինմիջամտութիւններուն, ոչ ալ իյնալուխնամիական թակարդներու մէջ:
 
Իսկ նմանպատիւներու մուրացկաններու ընչաքաղցութեան պէտք է վե՛րջ տրուի, նոյնինքն հայրենի իշխանութիւններու կողմէ, եթէ կուզուի պահել ազգայինպետական արժանապատուութիւնը:
 
Անուանի հայազգի զինուորական՝ մարաջախտ Յովհաննէս Բաղրամեանի ստացած շքանշաններու թիւը իր մարմնէն աւելի ծանր էր, որովհետեւ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՄԵԾՈՒԹԻՒՆ էր, հետեւաբար հայրենի իշխանութիւնները կրնա՞ն այդ մակարդակը օրինակել, երբ շքանշանկածեն”, այլապէս ի՞նչ իմաստ ունիկեցցէըսել, երբ հոն կայ… “անկցին:
 
 
4 comments
  1. Corrupt and Oligarchic Armenia

    This is Serzh’s corrupt and oligarchic Armenia for you. Keep clapping him and receiving state medals (which by now have been devalued as a result of their corruption) until there is no one left in Armenia.

  2. I wish to make a correction

    The word  ISHKHANUTYUN  is incorrect, as applied  to mean  Government. Ishkhan (prince) Ishkhanutyun can be applied  to for example Principality  of Monaco, Principality  of Andorra, Lickhtenstein etc.

    Whereas,

    Republic  of Armenia  is  not a Principality…..also by employing the said word ISHKHANUTYUN, our  brethren in Armenia automatically surmise  that they are dealing with old time ISHKHANS  or ISHKHANAZUNS (princelings). Please  make a note  of above and try not to use  word Ishkhan. Use  Govternment.

    One other remark, even Bedtutyun is not correct to use, leaves the same bad impression. In latin it would translate as Chief, Jefe(in spanish) which  was applied  to dictators  like Francisco Franco, Gen.Pinochet  etc.  Armenia   or Armenians do not need  Chiefs!!!

    We need democratically elected  Government. We can use  in plural Garavarutyunner, instead  of Ishkhanutyunner!

    As to the word oligarch, I don´t  know where it came from but I take it  there is a difference between the Ishkhans/Ishkhanutyuns and the self made oligarchs. 

  3. Իշխանութիւն, Կառավարութիւն եւ Պետութիւն

    Your "Corrections", սրբագրութիւնդ առ այժմ վերապահէ: Որոշ շփոթութիւն մը կը նշմարեմ վերլուծումներուդ մէջ:

    Հայերէն Իշխան բառը իշխել բառին հոլովոյթն է. Prince բառը նոյն իմաստը չունի իր կազմուածքին մէջ. երբ կ’ըսենք Հայաստանի իշխանութիւնները, լաւ կը հասկնանք Հայաստանի իշխող կառավարութեան ճիւղաւորումները. իսկ երբ կ’ըսենք Հայաստանի կառավարութիւնը, կը հասկնանք վարչապետը եւ իր նախարարական կազմը:

    Հայաստանի Պետութիւն արտայայտութեամբ կը հասկնանք երկիրը իր վարչամեքենայով եւ իր ներկայացուցիչներով ինչպէս որ պիտի ըսէինք Միացեալ Ազգերու անդամ մօտ 200 այդպիսի գոյացութիւններու:

    Իշխանութիւն, Պետութիւն, Կառավարութիւն եւ Հանրապետութիւն բառերուն պէտք է որ Հայաստանի մտաւորականութիւնն ալ ծանօթանայ եւ խուսափի օտար բառերու գործածութենէ.

    Կը սպասենք Հայ Լեզուի Հսկիչներու քննարկումին ու «քննադատութեան»: 

     
    1. Re:Govt. in lieu of Ishkhanutyun

      I beg  to differ.

      In Armenia, unfortunately when the word ISHKHANUTYUN  is used,  almost  always, either orally by public and also in press.T.V. etc., the mainstream  people (the majority) take it as to mean those who ISHKHEL, not  quite  Governing at all, as citizens  – especially since independence- have  known  this kind of Governance. This is the reality,  whether interpreted as to stand for Government or not.

Comments are closed.

You May Also Like