KeghartՍՐՏԻ ԽՕՍՔ
ԴՈՒՍՏՐէՆ՝ ՍԻՐԵՑԵԱԼ ՀՕՐ
Հոկտեմբեր 31-ին Keghart.com կորսնցուց իր հաւատարիմ քաջալերողներէն սիրելի Տոքթ. Եսայի Յովհաննէս Աղպաշեանը (1948-2014): Լուռ ու մունջ գործող այս անզուգական բժիշկ-մտաւորականը,
լայնախոհ հայրենասիրութեամբ ու համամարդկային սկզբունքներով տոգորուած՝ անսակարկ նուիրումով իր ծառայութիւնը մատուցեց ոչ միայն իր անմիջական շրջապատին, այլ նաեւ համայն հասարակութեան: Իր տիպարը առաւել եւս խորացուց լիբանանցի ժողովուրդին յարգանքն ու վստահութիւնը հայութեան նկատմամբ: Յաւերժ յարգանք իր յիշատակին: Որեւէ խմբագրական տժգոյն պիտի ըլլայ ի տես մեկնեալի դուստրին՝ Դալարի «ՍՐՏԻ ԽՕՍՔ»ին որ արտասանուեցաւ քառասունքին: Զայն կը ներկայացնենք մեր ընթերցողներուն:- Խմբ.
լայնախոհ հայրենասիրութեամբ ու համամարդկային սկզբունքներով տոգորուած՝ անսակարկ նուիրումով իր ծառայութիւնը մատուցեց ոչ միայն իր անմիջական շրջապատին, այլ նաեւ համայն հասարակութեան: Իր տիպարը առաւել եւս խորացուց լիբանանցի ժողովուրդին յարգանքն ու վստահութիւնը հայութեան նկատմամբ: Յաւերժ յարգանք իր յիշատակին: Որեւէ խմբագրական տժգոյն պիտի ըլլայ ի տես մեկնեալի դուստրին՝ Հօրս դիմանկարը ուրուագծելը այնքան հոգեպարարութիւն է, իսկ անոր դաստիարակութիւնը այնքան ուսանելի է, որ ամբողջ կեանք մը անհրաժեշտ է իրմէ գոհանալու ու լիանալու:
ՍՐՏԻ ԽՕՍՔ
ԴՈՒՍՏՐէՆ՝ ՍԻՐԵՑԵԱԼ ՀՕՐ
Հոկտեմբեր 31-ին Keghart.com կորսնցուց իր հաւատարիմ քաջալերողներէն սիրելի Տոքթ. Եսայի Յովհաննէս Աղպաշեանը (1948-2014): Լուռ ու մունջ գործող այս անզուգական բժիշկ-մտաւորականը,
Հօրս դիմանկարը ուրուագծելը այնքան հոգեպարարութիւն է, իսկ անոր դաստիարակութիւնը այնքան ուսանելի է, որ ամբողջ կեանք մը անհրաժեշտ է իրմէ գոհանալու ու լիանալու:
Ես փորձած եմ միշտ ՎԵՐԱՊՐԻԼ զինք եւ ԸԼԼԱԼ հետեւորդ մը իր օրինակելիութեան:
Ոեւէ մէկը, որ կը ճանչնար հօրս, կ’անդրադառնար թէ ան դէմ յանդիման կը գտնուէր խոհեմ եւ իրատես մարդու մը հետ:
Վաղ տարիքէն, արդէն որոշած էր նուիրուիլ մարդկութեան, յատկապէս այն կարիքաւորներուն ու կարօտեալներուն, որոնք պէտք ունէին այդ հոգատարութեան, որուն համար յետագային ընտրեց ազնուագոյն ասպարէզը՝ բժշկագիտութիւնը, բժշկածառայութիւնը:
Բացառիկ յաջողութեամբ աւարտեց իր բժշկական ուսումնառութիւնը, այն ալ բոլորովին նոր եւ օտար լեզուով մը՝ չեխերէն: Չբաւարարուեցաւ այդ ձեռք բերումով, այլ՝ յարատեւ ու մնայուն ճիգով, տիրացաւ բարձրագոյն տիտղոսներու՝ հոգեբուժական ու ջղային հիւանդութիւններու մարզերէն ներս, իր գիտելիքները միշտ խորացնելով, արդիականացնելով ու հարստացնելով, … անդադար ընթերցելով, պրպտելով ու պեղելով, որովհետեւ համոզուած էր որ իր մասնագիտական ծառայութեան ճամբան կ’անցնէր այդ փուլէն:
Իր այս աշխարհին մէջ, ան երջանիկ ու գոհունակ էր, սակայն մեզ կը յորդորէր չբաւարարուիլ միայն ձեռք ձգուած յաջողութիւններով, այլ ըլլալ մեր ինքնութեան տէրն ու կրողը, քանի կը հաւատար թէ նուաճումները եւ յառաջդիմութիւնները սահման չունին, այլ՝ վճռակամութեամբ կը հասուննան ու կը դրսեւորուին:
Ահաւասիկ իսկական մարդ մը, որ համակ նուիրուածութեամբ ու ծառայութեամբ, առանց խտրականութեան՝ իր ընտանիքի
անդամներուն, հարազատներուն, բարեկամներուն, հիւանդներուն կամ ոեւէ մէկու մը միջեւ, իր դարմանումներով, խրատներով եւ օգնութիւններով դարձած էր տիպար մասնագէտ-անձնաւորութիւն մը:
Երբ ես փոքր էի ան կ’ըսէր, եթէ մէկը մեծնայ, ատիկա կը սկսի իր ընտանիքի փոքր միաւորումէն, իսկ երբ աւելի աճի, ատիկա կ’ընդգրկէ ազգային ու համամարդկային առաջադրանքները եւ անոնց գործադրութիւնը, պայմանաւ որ ենթական ըլլայ իր կոչումին եւ արժանապատուութեան հարազատ պատկերին արտայայտութիւնը:
Որպէս հոգեբոյժ, ան յաճախ մեզ կը յորդորէր երբեք չըլլալ անձնակեդրոն ու կրաւորական, այլ բաւարար իմաստութիւնը ունենալ փնտռելու ու գտնելու այն հնարքները, որոնք շրջապատին ու մարդկութեան առողջացման ու զարգացման կը նպաստեն:
Ան որքան ալ սկզբունքային ու զօրաւոր անհատականութեան տէր էր, նոյնքան ալ մեղմաբարոյ, բարեսիրտ ու ծառայասէր նկարագիրով մը օժտուած էր, դառնալով սիրելի ու վստահելի ամուսին, ծնողք, հայր, եղբայր, հօրեղբայր, քեռայր, հարազատ ու մտերիմ:
Իր կանխահաս եւ անակնկալ մեկնումով, կարծես թէ կ’ուզէր մեզ խնայել յառաջացեալ տարիքի մը հաւանական դժուարութիւններէն, մեզ թելադրելով խորհրդածելու իր սիրած արաբ բանաստեղծ ՙԱլ Մութանապի՚ի այն իմաստուն խօսքերը, որոնք շահեկան եւ դաստիարակչական են:
Հայրս պիտի շարունակէ մեզ առաջնորդել իր մեծութեամբ ու զօրութեամբ եւ պիտի շարունակէ մնալ մեր անբաժան մասնիկը:
Դուն մեծ ու բացառիկ հայր մըն ես, մենք քեզմով միշտ հպարտ պիտի զգանք ու միշտ պիտի յիշենք քեզ, որովհետեւ բախտաւոր, երախտապարտ ու շնորհակալ ենք, որ մենք քու կեանքիդ մաս կազմած ենք:
Դուստրդ՝
Դալար Եսայի Աղպաշեան
Լոնտոն, 14 Դեկտեմբեր 2014
Դալար Եսայի Աղպաշեան գեղանկարիչ է եւ բեղուն գործունէութիւն մը կը ծաւալէ Լոնտոնի մէջ: Հրամցուած գործը նմոյշ մըն է իր գունասկաւառակէն:
Keghart
Keghart
2 comments
Դալարի խօսքը
Դալարի խօսքը իր սիրելի հօր՝ մեր վաղեմի ընկերոջ Տոքթ. Եսայի Աղպաշեանի վաղաժամ մահուան առթիւ ցոյց կու տայ ոչ միայն իր հօրմով խիստ հպարտ ու երջանիկ դստեր մը ապրումները, այլ արուեստագէտ հոգիի մը նուրբ զգացումները ՄԱՐԴ-ԵՍԱՅԻԻ հանդէպ, որուն կեանքը եղած է օրինակ և ուղեցոյց։ Փափաքելի պիտի ըլլար Դալարէն յաճախ կարդալ մաքուր արեւմտահայերէնով այլ գրութիւններ՝ առ ի փառաւորումն մեծանուն մեծ հօր՝ Յովհաննէս Աղպաշեանի, հօրեղբօր Պարոյրի և մարդասէր Եսայիի։
Ո՜ղջ ըլլար հայրը և կարդար այս գիրը…
Great Loss of a Great Soul
While I originally wanted to write this in Armenian, I decided to write it in English to provide access to a wider audience.
I have known Yessayi from the '70s. Like him, I studied in Czechoslovakia (now the Czech Republic). Then the whole country had maybe no more than 8 to 10 Armenians. We all knew one another.
I had the other advantage that I knew Yessayi's family before I went to study in a language foreign to us. That was a rare privilege indeed. The other things that brought us closer was that we were the only two Armenians who studied in Southern Moravia–I in Brno and he in Olomouc (about 90 minutes' drive from my city). The people of Southern Moravia always stood out by their relative emotionality (many of the great artists of Czechoslovakia were from Southern Moravia, like the founder of poster art, Alphonse Mucha). They had a distinct music, folklore and they made the best wines in the country.
We appreciated that distinctiveness.
Throughout the years we met each other probably less than a dozen times. But we were always glad, not only because of our friendship, but because it was likely the only times when we spoke in our mother tongue, Western Armenian.
Yessayi, being older than me, graduated much earlier than I, and returned home. For me it was like the loss of an elderly kindred spirit. I always watched out for news from him, and felt proud of his achievements.
Now as I look at his photo, I see how he had changed, with the wrinkles of time and the white hair. That is not how I knew him. Both of us are no longer the same. But the eyes, those kind, deeply soulful eyes are. As always, he is saying to me with his kind eyes: "I am so happy to see you, my friend. What can I do to help you?" Because helping others was a calling for Yessayi. If there is one thing that defined him, that was it.
I shall miss him. But I, at least, have many memories of him and a unique shared experience. I am certain that no one whose life he touched shall remain unmoved.
And I say to you "Na Shledanou" (Nah-ss-hleh-da-naoo, Czech for until we meet again).
Ցտեսութիւն, սիրելի բարեկամս
Պիտի քեզ շա՜տ կարօտնանք,
Viken L. Attarian
Mount Royal, Quebec Canada
Comments are closed.