Ուզում Եմ Պատմել Վահանի Մասին

14 comments

1. Kecceq Vahan

   Kecceq Duq hargeli Vahan Vardapetyan!

   Duq ev dzer nmannern en nerkayacnum hay jokhovrdi iskakan demqn u tesak@, qani vor iskakan hayn e vor ev astvacavakh e, ev gtasirt u ardaramit, orinavor e u parkesht, hayrenaser e ev andznver, kirt e ev hamest, erakhtaget e ev kamecokh… Mer eritasardnern Dzer nman hayeric petq e orinak vercnen ev haskanan, vor hayin bnoroshokh ver@ nshacs hatkanishner@ chunecokh, bayc mez het aprokhnern kam mutant en, kam el kharnacin ev otar…

   Hay jokhovrdi tshnamin angam cher varvi mec maestroyi het nman kerp, inchpes varvecin mer erkir@ brnazavtac neng, @nchaqakhc, anbaro, vakhkot u manrakhndir tgetnern… Astvacn u mer jokhovurdn irenc datavor!

   Kecceq naev Duq hargeli tikin Duryan, vor voch miayn Dzer vokhj kyanqi @ntacqum ekhel eq hay jokhovrdi lavaguyn zavakneric meki kokhqin, aylev, vor haytneciq Dzer erakhtiq@ ev mez nerkayacriq Vahani nman barepasht hayin!

   Qani der kan hayi iskakan tesakn nerkayacnokh Vahani nman mer azgagicnern, hay jokhovurdn anmah klini.

   Parq u pativ Dzes hargeli Vahan ev @nduneq khndrem im shnorhakalutyunnern, vorpes andznakan erakhtagitutyan artahaytutyun.

   Harganqnerov,

   Gagik (nuynpes iskakan hay)

2. Arants Tsayni

   Digin Turyani doghere gartalous agama achkers ardatsukov letsvetsin, meg ayn badjarov te maestron inch tjvarutyooner e unetsel eer harazad hayrenikum, yergrorte Baron Vartabedyani anshahakhntir nvirvazutyoone maestroyee ngadmamp. Payts yegek ou che moranank ayn tarn iraganutyoone, te menk Hayers mer tserkerov kheghtel yenk mer polor daghantnerin, tjpaghdapar ta mer iraganutyoonn eh yev ee harge dariner ants nuynbess daghant oonenk mer medzerin mezarelu.

   Knah merir hedo ari kez shad sirem.

3. Մեր Տաղանդաւոր Մեծերը եւ Նեցուկները

   Կարճ Ներածութիւն.

   Օհան Դուրյանը ես կը ճանչնամ որպէս Օհան Տուրեան: Մենք ունինք Պետրոս Դուրեան եւ ուրիշ նշանաւոր Դուրեաններ: Արեւմտահայերս եւ  Արեւելահայերս երբէք պիտի չհասկնանք զիրար  մինչեւ որ մեր ուղղագրութիւնները չի նոյնանան:

   Կարճ Վելուծում.

   Օհան Տուրեանը, արեւմտահայ տաղանդ, որ ուզեց իր նպաստը բերել հայրենիքէն ներս, հայ մշակոյթին: Բայց հակառակ իր դիմաց ստեղծուած դժուարութիւններուն, մնաց հոն, եւ շնորհիւ Վահանին՝ որ հոս միայն առիթը կ’ունենամ զինք ճանչնալու, Օհանը կրցաւ իր տաղանդը շնորհել արուեստին եւ մշակոյթի սիրահարներուն.

   Վահանը զիս կը յիշեցնէ Ֆրանսացի Apollinaire-ը, Ռումանահայ Զամպապաքճեանը՝ որոնք՝ արուեստի սիրահարներ՝ նեցուկ կանքնած են արուեստագէտնրու՝ որոնք այսօր արուեստի տիտաններ են: Օհանը չթօշնեցաւ շնորհիւ Վահանին եւ Վահանին յիշատակը անմահ կը մնայ Օհանով:

   Կարեւորը, մեր մշակույթի վերլուծողներուն կը մնայ ներկայացնել մեր տաղանդաւոր Օհան Տուրեանի ամբողջական կեանքն ու բերած նպաստը մշակոյթին, մասնաւորապէս հայ մշակոյթին.

   Ունին՞ք այսպիսի արժէքաւոր եւ կարող մշակութային վերլուծողներ: Յոյսով կը սպասենք այս լուրին:

   Օհանը պէտք է նեկայացուի մեր յաջորդ սերունդներուն, ինչպէս Ադամեանը, Խաչատուրեանը, Վահրամ Փափազեանը, Արնօ Պապաճանեանը: Սովետական շրջանին այս պակասը գոյութիւն չունէր.

   Կարճ վերջաւորութիւն.

   Կերեւի թէ մեծ տաղանդներ աւելի կը մեծնան նման նախանցի հալածանքներով: Օրինակները շատ են.

   Օհանի պարագային՝ այս ամօթն է մեր պետութեան՝ երբ կրնային՝ փոխանակ հալածելու՝ Օհանը պատուել՝ որպէս Ժողովրդական Տաղանդաւոր Արտիստ:

4. Gagik Gasparyan-ին գրութիւնը

   Կ’ուզեմ կարդալ Գագիկին գրածը, բայց, լատիներէն գիրերով հայերէն գրութիւնը դժուար եւ նեղացուցիչ է կարդալ:

   Արդեօք «Գեղարդ»ը ժամանակը պիտի ունենա՞յ  հայերէն գիրերով նոյնը ներկայացնելու:

   Ժամանակին ես ալ Գագիկին պէս դժուարութիւնը ունէի հայերէն տառերով գրելու. Առայժմ վարժուեցայ:

5. Ի պատասխան անարդարության

   Ցեղասպանությունից հետո ովքեր մնացել էին և նրանց հաջորդները իրենց արվեստի սերմերը պարգեվեցին ապագա սերունդներին Հայաստանում: Նրանք մեկ անգամ ևս ցույց տվեցին աշխարհին, իրենց հատուկ բարձր արվեստը:

   Օհան Դուրյանը այդ բացառիկներից էր:
   

6. Օհան Դուրյանի Վերաբերյալ

   Ես ունեմ նոյն անունը ինչպես Օհան եւ Ալիս Դուրյանները, բայց ցավոք սրտի ծանոթ չեմ նրանց: Ուրախ եմ իմանալու Օհանի սերը եւ հարգանքը Վարդանին ուղված:

   Սիմոն Տետեյանի ասածը ճիշդ է: Իմ անունը նշվածէ թե Տուրյան (in my passport) եւ թե Դուրյան Հայաստանում: Իսկ իմ հոր մոտ, նա ճանչցված էր որպես Թուրեան՝ Diaspora-ում:

    

7. Օհան Տուրեանի բուն անունը

   Օհան Տուրեանի բուն անունը Խաչատուրեան էր և բնիկ Երուսաղեմացի:
   
   Երջանկայիշատակ Վազգեն Ա.Կաթողիկոսի բարեհաճ միջնորդութեամբ, եթէ չեմ սխալիր 1963 թուականին, իր բնակութիւնը հաստատեց Երեւանի մէջ և ստանցնեց Հայ Ֆիլհարմոնիքի խմբավարի դժուարին պաշտօնը որ յաջողութեամբ կատարեց երկար տարիներ շարունակ, հակառակ իր դէմ լարուած խուլ պայքարներուն:
   
   Կայծակ Մագտասեան
   
   Զուիցերիա
   
   

   1. Evolution of Dourian’s Name

      Antranig Zaroukian notes the following in his book "Old Dreams, New Paths" (Heen Yerazner, Nor Janpaner) regarding maestro Ohan Dourian. After meeting him in Paris, Antranig Zaroukian wrote an article in his "Nairi" weekly heralding the upcoming musician as a second Aram Khatchadourian. The article enraged the maestro who dropped ‘Khatch’ from his name and adopted Dourian to distance himself from the famous composer, vowing that he would be second to none.

8. Ohan Durian

   Օհան Դուրեանի բուն անունն է Յովհաննէս ԽաչաՏուրեան:

   ժամանակ մը, երբ արդէն անուն էր Օհանը՝ մրցակցութիւն մը կար թէ ո՞ր թերթը առաջին անգամ աւետեց հանճարի երեւումը:

   Կարծեմ Օհան Տուրեանի մասին առաջին անգամ խօսած է Տիգրան Գազազեանը ("Յուսաբեր", 16.06.1945):

   Բայց "Նայիրի"ն գրած է." Անծանօթ, աննշան դէմք մըն էր այն ատեն, փայլուն ապագայ խոստացող բայց խոնարհ ներկայի մը մէջ տապլտկող պատանի մը, որուն մասին ԱՌԱՋԻՆ ԱՆԳԱՄ գնահատանքի յօդուած մը գրուեցաւ "Նայիրի" ամսագրին մէջ, ու կարծեցինք արդարութիւն ըրած ըլլալ, հրատարակելով նաեւ նկարը, եւ մեր գրութիւնը վերնագրելով – "Խաչատուրեան Թիւ 2" ("Նայիրի", Զ, Տարի, թիւ 48)

   "Միջնաբերդ" տարեգիրքը (Բ. Տարի, 1959) "ճշդում"ով մը կ՛ընդունի Գազազեանի "առաջնութեան պատիւը", բայց կը ձաղկէ Գազազեանը գրելով՝

   "Տասնըհինգ տարի առաջ գրութիւն մը ստորագրելով եւ տասնըհինգ տարի յետոյ երկրորդ գրութիւնով մը առաջինին առաջնութեան իրաւունքը ճշդելու արարքով մը՝ կը վերջանայ իր ամբո՛ղջ "գրական" գործունէութիւնը:"

9. Ohan Duryan

   Hay zhoghovurde sirum ev pashtum er OHAN DURYAN erazhishtin ev mankan nman maqramaqur mardun. Avagh, nakhandz mijakutyune stveri nman ughekic e taghandavor anhatneri kyanqum.

10. Tikin Duryanin

    Հարգելի տիկին Դուրյան

    Շատ գովելի է Ձեր միտքը ազգով նշել ազգի երախտավորներին:

    Ափսոս չեք նշել Ձեր փոստի հասցեն, որպեսզի կարողանայինք մեր լրագրում և կայքում արտացոլել և տաղանդավոր Դուրյանին (Հովհաննէս Խաչատրյանին) և նրան կյանքի շատ նոր օրեր նվիրող երիտասարդ բժիշկ Վարդապետյանին՝ ի օրինակ և հուշ այլոց:

    Մեծ հարգանքով ՝

    Ասլամազյան Ա.Կ.

    Ինձ համար ցավալի էր կարդալ Simon Dedeyan–ի անհարկի մէջբերոմը թշնամու լեզվից թռածը լէզվի բարբառների մասին իրեն ինչ որ արժեքով համարելու համար :

    Ապրեք ուրախ հուշերով:

    armeniaesemATyahoo.com

11. Paron Aslamazianin, «անհարկի մէջբերումը» ի մասին

    Քիչ մըն ալ Հայերէնի մասին.

    Ինչպէ՞ս կը տեսնէք երբ ձեզ կանչեմ Բարոն.

    Դուք Տիկինը ըրած էք Դիկին, սրբագրելով հանդերձ Դուրեանը Տուրիանի.

    Արեւելահայերէնի մէչ շփոթութիւն մը կայ տառերու գործածութեան մէջ. բ-էնը պ-ի հետ, գ-իմը կ-էնի հետ, դ-ան տ-իւնի հետ, ե-չը  յ-ի հետ, եւ այլն.

    1930-ի ատենները Հայաստանեան հրատարակութիւններուն մէջ Երեւան-ը կը գրէին Յերեւան: Յետագային սրբագրեցին եւ Յրեւանը եղաւ Երեւան, բայց իրենց յառաջդիմութիւնը մնաց հոն.

    1955-էն ի վեր, երբ կը թղթակցիմ Հայաստացիներու հետ Տէտէեան ստորագրութեամբ, ինծի կը պատասխանեն, անունըս փոխելով Դէդէյանի: Եկուր հասկցիր եւ մէջէն ելիր.

    Մեր քով, Դիգինը եւ Դէդէն իմաստ չունին. Նոյնիսկ Մեսրոպ Մաշտոցը պիտի չհասկնար.

    Բարօն Ասլամազյան, հոս, աղաւաղումներու մատնանշումը «թշնամութիւն» չէ, այլ ցոյց տալ պակաս մը կատարելիք. Այն ատեն, իւրաքանչիւրս կը հասկնանք թէ ինչ ըսել կ՝ուզենք.

    Պարեւներով,

    Ներողութիւն, Բարեւներով

12. Tikin Duryanin

    Անխոնջ քաջ հային, մեծ հայրենասեր,
    իմ բարի խոսքն էլ թող ընկեր լինի
    կյանքի ճանփեքին քարոտ ու փշոտ,
    երբ ուղին դուրս գա իրա հույսերի
    ու մեզ էլ ձայն տա.

    – Եկե՛ք, մե՛ր տղերք , միասին տոնենք
    մեր աշխատանքից իր ծնունդն առած,
    մեր ազգին հոգով իրար կապ արած,
    մեր մեծ երազի մի մասն եղած

    հաղթանակը մեր ազգով տարած:

    *
    Գուցէ գրածիս ուշադիր եղած մի երգահան էլ խազերը կանի, իսկ մի ուրիշն ել , Դուրյանի նման, աշխարհ կտանի , որ միլիոն այլքն էլ մեզ հետ հրճվեն ու մեզ միանան, ու քայլեն մեզ հետ մեր մեծ երազին:

    Հանպատրաստից շարեցի միտքս , հույսով ձեր ձայնին և ուժեղ կամքին մեզ հետ քալելու :
    Ասլամազյան

    [email protected]

13. Tikin Duryanin

    Տիկին Դուրյանին և այլոց,

    Միայն լավին հայի ազգանունը կրողի մասին իմանալու համար, պետք է միշտ հիշել կորեկ ցանող պառավին (ազգին հարազատ կուսակցության լինելը), Խնկո Ապոր «Մկների ժողովը» գրվածքը, Քաջ Նազարի «Ժողովրդին ճաշ տվեք» կոչը:

    Կանայք մեծ ուժ են:

    Հարցրեք, եթէ ցանկանաք միասին պայքարել լավ, արժանավոր հայի համար:

    Ասլամազյան

    [email protected] 

     

Comments are closed.