KeghartOşin Elagöz, Istanbul, 17 January 2015
The following is the English adaptation by HI of the Armenian original Վէճ Թուրքիոյ Նախագահական Պալատի Շուրջ.-Ed.
The $597 million presidential palace of Turkey, built by President Recep Tayyip Erdogan, continues to be source of controversy in Turkish politics, media, and society.
"Kassabian Vine Culture House" (Chankaya Palace)
As the highest political authority in Turkey, the country's president is also head of the army and the police.
Since the establishment of the Turkish Republic in 1923, all presidents, including Mustafa Kemal Ataturk, have used the Chankaya Palace in Ankara as their presidential residence.
Oşin Elagöz, Istanbul, 17 January 2015
The following is the English adaptation by HI of the Armenian original Վէճ Թուրքիոյ Նախագահական Պալատի Շուրջ.-Ed.
The $597 million presidential palace of Turkey, built by President Recep Tayyip Erdogan, continues to be source of controversy in Turkish politics, media, and society.
"Kassabian Vine Culture House" (Chankaya Palace)
As the highest political authority in Turkey, the country's president is also head of the army and the police.
Since the establishment of the Turkish Republic in 1923, all presidents, including Mustafa Kemal Ataturk, have used the Chankaya Palace in Ankara as their presidential residence.
On his first day in office Erdogan ordered the building of a new presidential residence. His opponents criticized his decision and said it was improper to utilize taxes to fund the extravagant palace. Other critics have claimed construction of the palace is illegal. But circles close to the government defend Erdogan's decision as legal and proper.
During the past few months many pro and con articles have been published about the issue.
It's no secret anymore that the Chankaya Palace was the "Kassabian Vine Culture House", whose owners were deported from Ankara in 1915 and their mansion forcibly occupied by the state. The grandson of Mr. Kassabian, Yervant Choukhaji, who is a Canadian citizen and an Ottawa resident, has protested in Canadian newspapers the confiscation of his family property. His revelations were also published in the "Marmara" Armenian newspaper in Istanbul. Mr. Choukhaji has stressed that the Kassabian family has not sold the mansion. Everything was forcibly taken by the Turkish state.
The Turkish government has not yet provided any plausible explanation for the confiscation of the mansion.
Spending a huge sum for the construction of a new palace is within the rights of the state. For example, the third bridge of Istanbul will cost $1.9 billion and the city's third airport will cost at least $4 billion. These figures surely justify the expenditure of $600 million for the new presidential palace. We must also consider the fact that the new palace will not be Erdogan's personal house, but will belong to Turkey. Presidents who succeed Erdogan will use the palace as their residence.
However, it's only proper and fair to return Kassabian mansion to the family's heirs.
*****
Վէճ Թուրքիոյ Նախագահական Պալատի Շուրջ
Օշին Էլագէօզ, Իսթանպուլ, 17 Յունուար 2015
Ամիսներէ ի վեր վիճաբանութիւն մը կը շարունակուի Թուրքիոյ օրակարգին վրայ, Էրտողամի կողմէ կառուցուած նախագահական նոր պալատի մասին, որուն համար ծախսուած են շուրջ 597 միլիոն ամերիկեան տոլար:
«Քասապեան այգէտուն»
Հանրապետութեան նախագութիւնը, Թուրքիոյ ամենաբարձր քաղաքական իշխանութիւնն է: Հանրապետութեան նախագահը ընդունուած է պէտը թէ հանրութեան եւ թէ թրքական բանակին:
Թուրքիոյ հանրապետութեան հռչակման թուականը եղող, 1923 թուականէն մինչեւ այսօր անցած 92 տարիներու ընթացքին ներառեալ Աթաթիւրքէն, ի բացառեալ Էրտողանէն հանրապետութեան նախագահերուն բոլորն ալ իբր իրենց բնակարան գործածեցին Անգարայի մէջ գտնուող Չանքայայի ապարաքը: Իսկ նախագահ Էրտողան, առաջի օրէն սկսեալ հանրապետութեան նախագահութեան նոր պալատ մը կառուցանել տուաւ եւ նախագահութիւնը փոխադրել տուաւ հոն: Իր այս որոշումէն ետք, ընդդիմադիրներու կողմէ սկսան իր հասցէին ուղղուիլ ծանր քննադատութիւններ: Ոմանք կ’ըսեն որ պետութեան գանձարանէն վճարուած այս մեծ գումարը, թուրք հայրենակիցներուն վճարած տուրքերով է որ հաւաքուած է եւ այսպէս շռայլօրէն ծախսուիլը վայել չէ: Իսկ ուրիշներ կ’ըսեն նոյնիսկ թէ այս պալատը ապօրինի շինութիւն մըն է: Իսկ կառավարութեան մօտ եղող շրջանակները զանազան պատճառներ առաջ բերելով կը պաշտպանեն Էրտողանի որոշումը:
Անձեալ քանի մը ամիսներու տեւողութեան, թեր ու դէմ շատ բաներ գրուեցան այս նիւթի շուրջ եւ այս նիւթը կը շարունակէ օրակարգի վրայ մնալ: Կուզեմ այս նիւթէ քննարկել տարբեր տեսանկիւնէ մը դիտելով:
Այսօր այլեւս գաղտնիք մը չէ, որ Չանգայայի պալատի նախկին անունն էր «Քասապեան այգէտուն» որուն սեփականատէրերը 1915 ի աղետալի օրերուն Անգարայէն աքսորուած էին, իսկ իրենց ապարանքը բռնագրաւուած պետութեան կողմէ: Քասապեանի թոռը Եդուարդ Չուհաճը որ ներկայիս Օթթաւա բնակող Գանատա հայ մըն է առիթով մը բողոքագիր մը գրած էր տեղական թերթերուն, պատմելով անոր իրական պատմութիւնը: Բողոքագիրին մէջ, որ հրապարակուած էր տեղական բազմաթիւ թերթերու մէջ եւ նաեւ Մարմարա թերթին մէջ Չուխաճը կը պատմէ, որ Գասապեան ընտանիքը ոչի՛նչ ծախած է։ Ամէն ինչ բռնագրաւուած է ընտանիքէն։
Այս բողոքագիրի դէմ պետութիւնը գոհացուցիչ ոչ մէկ պատասխան տուած է մինչեւ այսօր: Ո՞րքան վայել է արդեօք, որ պետութիւն մը բոլոր 92 տարիներու տեւողութեան իբր երկրին ամենակարեւոր իշխանութեան ապարանք, օգտագործէ շէնք մը որ իր հայրենակիցէն բռնիօրէն գրաւուած է:
Ուրեմն նոր պալատին համար ծախսուած գումարը այդքան ալ կարեւոր չէ : Պետութիւնը ինչ գումարներ չի ծախսէր երբ յարկ ըլլայ: Օրինակ մը եթէ տալու ըլլանք Պոլսոյ 3րդ կամուրջին համար պիտի ծախսուին 1,9 միլիառ ամերիկեան տոլար, իսկ 3րդ օդակայանի համար առնուազն 4 միլիառ տոլար: Եթէ հարցը այս տեսանկիւնէ գնահատելու ըլլանք, արդարեւ Թուրքիոյ համար հանրապետութեան նոր պալատի մը կարիքը կար: Մնաց որ այս պալատը Էրտողանի անձնական տունը չէ, այլ հանրապետութեան նախագահութեան բնակարան որուն մէջ Էրտողանէն վերջ ալ պիտի բնակին բոլոր յաջորդ նախարարները:
Ասկէ վերջ շատ արդար եւ վայել որոշում մը կ'ըլլար եթէ Քասապեան ապարանքը վերադարձուէր իր ժառանգորդներուն:
Շատ արդար բայց նոյնքան ալ երազական:
Keghart
Keghart
