Prof. Roger W. Smith to President Serzh Sargsyan (English & Armenian Texts)

  • 29 minute read
Total
0
Shares
0
0
0
Share
0 people shared the story
0
0
0
0

A Decrease font size. A Reset font size. A Increase font size.

ZORYAN INSTITUTE OF CANADA, INC.
255 Duncan Mill Rd., Suite 310
Toronto, ON, Canada M3B 3H9
Tel: 416-250-9807 Fax: 416-512-1736 E-mail: [email protected]
www.zoryaninstitute.org
 
 

September 30, 2009
President Serge Sargsyan
Republic of Armenia
26 Marshal Baghramian Avenue
Yerevan
Republic of Armenia, 0077
E-mail: [email protected], [email protected]

ZORYAN INSTITUTE OF CANADA, INC.
255 Duncan Mill Rd., Suite 310
Toronto, ON, Canada M3B 3H9
Tel: 416-250-9807 Fax: 416-512-1736 E-mail: [email protected]
www.zoryaninstitute.org
 
 

September 30, 2009
President Serge Sargsyan
Republic of Armenia
26 Marshal Baghramian Avenue
Yerevan
Republic of Armenia, 0077
E-mail: [email protected], [email protected]


Dear President Sargsyan:

The Protocols for establishing diplomatic relations between Armenia and Turkey, although intended to help normalize relations between the two countries, raise serious questions about the process, and contain pitfalls, which I have set out below for your kind consideration.
My  interest in the  Protocols  arises from  being a scholar of genocide  studies for most of  my career, a  founder of the
International Association of Genocide Scholars, Chairman of the Academic Board of Directors of the Zoryan Institute, and a recipient of the Movses Khorenatsi Medal last year, awarded by you, Mr. President, for my “considerable contribution to the international recognition of the Armenian Genocide.”
I and other scholars, who have no personal, ethnic or political motive for affirming the Armenian Genocide, feel we must point out one significant aspect of the Protocols, the clauses that call for
 
a dialogue on the historical dimension with the aim to restore mutual confidence between the two nations, including an impartial scientific examination of the historical records and archives to define existing problems and formulate recommendations
and
the establishment of an intergovernmental bilateral commission which shall comprise subcommissions for the prompt implementation of the commitments mentioned in operations paragraph 2 above in this Protocol.
 
Does “the historical dimension” article refer to the Armenian Genocide, and does the “intergovernmental bilateral commission” article refer to a historical commission? If not, then how can Armenia hope to have normal relations with Turkey while ignoring a major cause of the tension between the two countries? If so, then they are a source of grave concern, because there is a broad scholarly consensus that genocide unquestionably occurred in the case of the Armenians.

You are well aware, Mr. President, that numerous distinguished historians, political scientists, sociologists, legal scholars, and authoritative institutions around the world have investigated the Genocide many times over, issued academic publications, and even made public declarations. These scholars have devoted their professional lives to conducting scientific research with the highest levels of academic integrity. As a result of their work, scholars have identified the Armenian Genocide as the archetypal case of modern genocide, whose pattern has many similarities with subsequent cases. Therefore, any commission that purports now to conduct “an impartial scientific examination of the historical records and archives” in effect dismisses all of the extensive research that has already been conducted for decades and implies that none of it was impartial or scientific. This is offensive to all genocide scholars, but particularly non-Armenian scholars, who feel their work is now being truly politicized.

I am sure you can appreciate that they have no confidence that a politically organized commission would not compromise historical truth, especially considering the imbalanced power relations between Armenia and Turkey. This assessment is particularly exacerbated when one considers the following:
 

1. The national archives of France, Great Britain, and the United States, as well as Turkey and its wartime allies Germany and Austria, to name only a few, are full of incontestable documentation
of the genocidal intent and nature of the annihilation of the Armenians.
 
2. The historical records of the official investigation by a Turkish military Tribunal in post-war Turkey, recently published, based on authenticated, official Turkish documents, found irrefutable evidence of centrally organized mass murder against the bulk of the Ottoman Empire’s own Armenian citizens. The prosecutors were Turks, the judges were Turks, and most of the witnesses were Turks, including high ranking military officers.
 
3. The International Center for Transitional Justice (ICTJ), reviewing the Armenian case for the Turkish-Armenian Reconciliation Commission (TARC), concluded that “the Events, viewed collectively, can thus be said to include all of the elements of the crime of genocide as defined in the Convention, and legal scholars as well as historians, politicians, journalists and other people would be justified in continuing to so describe them.”
 
 4. Prime Minister Erdogan has stated repeatedly that Turkey would never accept there was an Armenian Genocide, and even if a historical commission found that the Armenian case is genocide, it is argued, Turkey would just ignore the decision, as it did the report of the ICTJ, which led to the resignation of all the Turkish members of TARC.

But most importantly, Mr. President, the scholars are concerned that a historical commission would embolden those who would consider perpetrating genocide in future years by showing how easily genocide can be relativized, especially by the powerful.

In 2001, the Zoryan Institute issued a rare public commentary about Turkish-Armenian relations, in which
it stated
 

Normally, dialogue is the first step towards the possible resolution of any conflict, and therefore reconciliation. The participants in a dialogue generally need to define the key issues which divide the parties and establish a process by which the dialogue will be conducted. There must be a sincere desire for mutual understanding and willingness to accept the factual issues in contention, even if emotionally highly charged….
 
Turkey does not have the capacity to enter into a process of dialogue to define the key issue of the Genocide. Even if genocide were to be affirmed by “an impartial scientific examination of the historical records and archives,” Turkey would not be able to accept this, as it is currently bound by a strict penal code that makes it illegal for anyone from Turkey to even mention the Armenian Genocide. Therefore, was the negotiation of the protocols, so long in the making, done all this time in bad faith?

If not, then perhaps what is required is a modification of the wording in the Protocol referring to the “historical dimension,” or a modification of the Turkish penal code, which currently criminalizes discussion of this subject, to make the Protocols viable.

If such modifications are not possible due to diplomatic pressures at this time, then perhaps it would be prudent to stage the process so that discussion of the “historical dimension” is deferred. This would allow the people of both countries, but especially Turkey, the opportunity to demonstrate “a sincere desire for mutual understanding and willingness to accept the factual issues in contention, even if emotionally highly charged.” In the meantime, Turkey and Armenia could proceed with the establishment of a diplomatic exchange, which, in itself, would be a major step towards reconciliation.

Yours respectfully,

[signed]

Roger W. Smith, Chair, Academic Board of Directors

Armenian Translation of the letter

Սեպտեմբեր 30, 2009
ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանին
Հայաստանի Հանրապետություն
Մարշալ Բաղրամյան 26, Երևան, 0077
Էլ.փոստ: [email protected], [email protected]

Հարգելի պարոն Սարգսյան,

Հայաստանի և Թուրքիայի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին
արձանագրությունները (պրոտոկոլները), միտված լինելով երկու երկրների միջև հարաբերությունների կարգավորմանը, առաջացնում են լուրջ հարցեր գործընթացի վերաբերյալ, ինչպես նաև պարունակում են բարդություններ, որոնք կցանկանայի ներկայացնել Ձեր ուշադրությանը ստորև շարադրանքում:

Հետաքրքրությունս հայ-թուրքական արձանագրությունների շուրջ պայմանավորված է ողջ գիտական կարիերայիս ընթացքում ցեղասպանության ուսումնասիրություններով զբաղված լինելու, Ցեղասպանության ուսումնասիրությունների միջազգային ընկերակցության հիմնադիրը լինելու, Զորյան ինստիտուտի Ակադեմիական խորհրդի նախագահը լինելու, ինչպես նաև Ձեր կողմից՝ “Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործում ունեցած նշանակալի ավանդի համար” Մովսես Խորենացու անվան մեդալով պարգևատրված լինելու հանգամանքներով:

Ես և մի շարք այլ գիտնականներ, ովքեր որևէ անձնական, էթնիկական կամ քաղաքական պատճառներով չէ, որ հաստատում ենք հայոց ցեղասպանության փաստը, կարծում ենք, որ պետք է մատնանշենք արձանագրությունների մի կարևորագույն կողմը: Մասնավորապես խոսքն այն հոդվածների մասին է, ըստ որոնց կողմերը համաձայնում են՝
 

իրականացնել երկու ժողովուրդների միջեւ փոխվստահության վերականգնմանն ուղղված պատմական հարթության երկխոսություն, այդ թվում` պատմական փաստաթղթերի եւ
արխիվների գիտական, անկողմնակալ ուսումնասիրության միջոցով գոյություն ունեցող խնդիրների հստակեցման ու առաջարկների ձեւակերպման համար,

և

ստեղծել միջկառավարական երկկողմ հանձնաժողով, որը կունենա առանձին ենթահանձնաժողովներ` սույն Արձանագրության վերը նշված երկրորդ գործառութային պարբերության հանձնառությունների անմիջական իրագործման նպատակով:

Վերաբերու՞մ է արդյոք “պատմական հարթության” մասին հոդվածը հայոց ցեղասպանությանը, և վերաբերու՞մ է արդյոք “միջկառավարական երկկողմ հանձնաժողովի” հոդվածը պատմական հանձնաժողովին: Եթե ոչ, ապա ինչպե՞ս կարող է Հայաստանը Թուրքիայի հետ փոխհարաբերությունների կարգավորման հույս ունենալ, երբ անտեսված է երկու երկրների միջև առկա լարվածության կարևորագույն պատճառը: Իսկ եթե այո, ապա դրանք դառնում են հույժ կարևոր մտահոգության առարկա, քանի որ գիտական լայն շրջանակներում կա այն համաձայնությունը, որ հայերի դեպքում ցեղասպանություն անկասկած տեղի է ունեցել:

Պարոն Նախագահ, Դուք քաջատեղյակ եք, որ աշխարհում բազմաթիվ առաջադեմ պատմաբաններ, քաղաքագետներ, սոցիոլոգներ, իրավագետներ, ինչպես նաև մի շարք հեղինակավոր ինստիտուտներ բազմաթիվ անգամ ուսումնասիրել են Ցեղասպանությունը, հրատարակել մի շարք ակադեմիական հոդվածներ ու գրքեր և նույնիսկ հանդես են եկել հանրային հայտարարություններով: Այս գիտնականներն իրենց մասնագիտական կյանքը նվիրել են ակադեմիական ազնվության բարձրագույն մակարդակով գիտական հետազոտություններ անցկացնելուն: Իրենց հետազոտությունների արդյունքում այս գիտնականները հայոց ցեղասպանությունը համարում են ժամանակակից ցեղասպանությունների արխետիպը, որի կազմակերպման և իրագործման մոդելը մի շարք նմանություններ ունի հետագա դեպքերի հետ: Այդ իսկ պատճառով, “պատմական փաստաթղթերի եւ արխիվների գիտական, անկողմնակալ” ուսումնասիրության նպատակով ստեղծվող ցանկացած հանձնաժողով արդյունքում անտեսում է այն ամբողջ լայնածավալ հետազոտությունները, որոնք իրականացվել են մի քանի տասնամյակների ընթացքում, և ավելին, ենթադրում, որ դրանցից որևէ մեկը անկողմնակալ և գիտական չէ: Սա վիրավորական է ցեղասպանությունն ուսումնասիրող բոլոր գիտականների համար, և հատկապես նրանց, ովքեր ազգությամբ հայ չեն և ովքեր գտնում են, որ իրենց աշխատանքը աստիճանաբար քաղաքականացվում է:

Համոզված եմ, որ Դուք հասկանում եք, որ նրանք ընդհանրապես վստահ չեն, որ այդ քաղաքականապես կազմակերպված հանձնաժողովը չի գնա զիջումների՝ ի վնաս պատմական ճշմարտությանը՝ հատկապես հաշվի առնելով Հայաստանի և Թուրքիայի միջև ուժային անհավասարակշիռ հարաբերությունները: Այս գնահատականն անհամեմատ խստանում է, երբ հաշվի ենք առնում մասնավորապես հետևյալը.
 

1. Ֆրանսիայի, Մեծ Բրիտաիայի և ԱՄՆ-ի, ինչպես նաև Թուրքիայի և իր պատերազմական դաշնակիցներ՝ Գերմանիայի և Ավստրայի ազգային արխիվները, (եթե անգամ սահմանափակվենք այսքանով) լեցուն են ցեղասպանություն իրագործելու մտադրության և հայերի բնաջնջման գործընթացին վերաբերող անհերքելի փաստաթղթերով:

2. Հետպատերազմյան շրջանում Թուրքիայի ռազմական դատարանի կողմից իրագործված պաշտոնական հետաքննության վերջերս հրատարակված պատմական գրառումները, որ կատարվել են վավերացված, պաշտոնական թուրքական փաստաթղթերի հիման վրա, անվիճելիորեն վկայում են Օսմանյան կայսրության կենտրոնական կառավարության կողմից իրենց իսկ քաղաքացիներ հանդիսացող մեծաքանակ հայերի նկատմամբ իրագործված կազմակերպված զանգվածային ջարդերի մասին: Ընդ որում, այս դատական գործընթացում մեղադրողները թուրքեր էին, դատավորները թուրքեր էին, և վկաներից շատերը նույնպես թուրքեր էին՝ այդ թվում նաև բարձրաստիճան զինվորական պաշտոնյաներ:

 3. Անցումային արդարադատության միջազգային կենտրոնը (ԱԱՄԿ), վերանայելով հայոց ցեղասպանության հարցը Թուրք-հայկական հաշտեցման հանձնաժողովի (ԹՀՀՀ) համար, եզրակացրեց, որ “… այսպիսով, կարելի է ասել, որ այդ Իրադարձություններն, ամբողջությամբ վերցված, պարունակում են ցեղասպանության հանցագործության բոլոր տարրերն այնպես, ինչպես սահմանված է Կոնվենցիայում, և ինչպես իրավագետներն, այնպես էլ պատմաբանները, քաղաքագետները, լրագրողները և այլոք արդարացի կլինեն՝ շարունակելով այսպես մեկնաբանել դրանք”:
 

4. Վարչապետ Էրդողանը բազմիցս հայտարարել է, որ Թուրքիան երբեք չի ընդունի, որ հայոց ցեղասպանություն տեղի է ունեցել, և եթե նույնիսկ պատմական հանձնաժողովը հաստատի, որ հայերի դեպքում ցեղասպանություն տեղի է ունեցել, կարելի է պնդել, որ Թուրքիան ուղղակի կանտեսի այս որոշումը, ինչպես վարվեց ԱԱՄԿ զեկույցի հետ, որը հանգեցրեց Թուրք-հայկական հաշտեցման հանձնաժողովի բոլոր թուրք անդամների հրաժարականին: Սակայն կարևորագույնն այն է պարոն Նախագահ, որ ցեղասպանությունն ուսումնասիրող գիտնականները լրջորեն անհանգստացած են, որ պատմական հանձնաժողովը կքաջալերի նրանց, որոնց մտքում ապագայում հնարավոր է հղանա ցեղասպանություն իրագործելու գաղափարը, ցույց տալով, թե հատկապես ուժեղների կողմից ինչպես ցեղասպանությունը կարող է հեշտորեն հարաբերականացվել:

 

2001թ.-ին Զորյան ինստիտուտը հրատարակեց հայ-թուրքական հարաբերությունների մասին հազվադեպ հանդիպող հանրային մեկնաբանություն, որում ասվում է.

Սովորաբար երկխոսությունը ցանկացած հակամարտության հնարավոր լուծման, ուստի և հաշտեցման առաջին քայլն է: Երկխոսության մասնակիցները պետք է սահմանեն այն առանցքային հարցերը, որոնք բաժանում են կողմերին և հաստատեն մի գործըթաց, որի համաձայն երկխողությունը պետք է անցկացվի: Այս գործում խիստ անհրաժեշտ է փոխըմբռնման անկեղծ ցանկությունը և փաստացի վիճելի հարցերն ընդունելու պատրաստակամությունը՝ որքան էլ դրանք զգացմունքայնորեն ծանր լինեն:

Թուրքիան բավականաչափ ներուժ չունի երկխոսություն սկսելու Ցեղասպանության առանցքային հարցի քննարկման շուրջ: Նույնիսկ եթե ցեղասպանությունը հաստատվելու լիներ “պատմական փաստաթղթերի եւ արխիվների գիտական, անկողմնակալ ուսումնասիրության միջոցով”, Թուրքիան ի վիճակի չէր լինի ընդունել այն, քանի որ այն այժմ շղթայված է իր խիստ քրեական իրավունքով, որն արգելում է որևէ մեկին Թուրքիայում նույնիսկ հիշատակել հայոց ցեղասպանությունը: Այս պատճառով չե՞ք կարծում, որ արձանագրությունների շուրջ դեռևս շարունակվող բանակցություններն այս ամբողջ ընթացքում տոգորված են չարամտությամբ:

Եթե ոչ, ապա այդ արձանագրությունները կենսունակ դարձնելու համար թերևս կպահանջվի կա´մ ձևափոխել արձանագրությունների շարադրանքի այն մասը, որ վերաբերում է “պատմական հարթությանը”, և կա´մ էլ ձևափոխել Թուրքիայի քրեական իրավունքը, որն այժմ այս հարցի քննարկումը համարում է անօրինական:

Եթե այս փուլում նման ձևափոխություններ անհնար է իրականացնել դիվանագիտական ճնշումների պատճառով, ապա թերևս ճիշտ կլինի գործընթացն այնպես կազմակերպել, որ “պատմական հարթության” քննարկումը հետաձգվի: Սա հնարավորություն կընձեռի երկու երկրների ժողովուրդներին՝ հատկապես Թուրքիայի, դրսևորել “փոխըմբռնման անկեղծ ցանկություն և փաստացի վիճելի հարցերն ընդունելու պատրաստակամություն՝ որքան էլ դրանք զգացմունքայնորեն ծանր լինեն”: Մինչ այդ, Թուրքիան և Հայաստանը կարող են շարունակել դիվանագիտական փոխանակման գործընթացը, ինչն ինքնին առանցքային քայլ կլինի հաշտեցման ուղղությամբ:

Խորին հարգանքներով՝

Ռոջեր Սմիթ,
Տնօրենների ակադեմիական խորհրդի նախագահ

Total
0
Shares
Share 0
Tweet 0
Pin it 0

5 comments

  1. Thank you Prof. Roger Smith

    A very just and a good letter by Prof. Roger Smith and I thank him for it.

    My own paternal grandparents and my father’s entire family were brutally massacred by the 1915 government of Turkey.  The same happened to my maternal father’s entire family, and finally in Smirna in 1922 when Ataturk entered Smirna almost 130,000 Armenians were annihilated.  My maternal grandmother’s entire family of 145 members were all brutally murdered in broad daylight. 

    How could the powerful nations of today let Turkey get away with such a horrendous Genocide that happened 94 years ago and not pay renumerations to the heirs of the survivors of the Armenian Genocide?  And finally, how can our own Armenian government of today agree to such unjust pre-conditions in the protocols drawn by Turkey that is full of lies, injustice and dishonor to the one and one half million of Armenians who didn’t know what was happening to them and why? 

    What was the political deadly reason and which generals of which countries were involved in killing the Armenian martyrs?  Today we know that it was Turkey; but there were German generals too who were directing the Turkish government how to go about the Genocide.  And today, because Turkey is powerful they are getting away with murder: literally the murder of a nation, the Armenian nation. 

    When a citizen of any country does wrong to another citizen he or she is expected to pay the price for the wrongdoing by going to prison and paying his/her price to the community.  Why is Turkey, after 94 years getting away with the annihilation of the Armenian nation?

    It is gross injustice to the Armenian nation and the heirs of the Armenian Genocide.

  2. Just ONE question

    Just ONE question: what do we Armenians gain from this …or should I better ask, what you Mr. President personally gain from this?

  3. Open Letter to Charels Aznavour

    Honorable Charles Aznavour, Great Armenian son and Armenian Ambassador in Switzerland,

    I am writing about the grievances of the Armenian people.

    The vast majority of Armenians are against the "Turkey-Armenian (Turkey-Sarkissian) Protocols."  This will be our last hope, to beg you to do something to prevent the signing of the shameful "Capitulation" Protocols.  Everyone knows that these protocols are not in our national interests.

    You are th only selfless Armenian official who has personally experienced the gravity of the Armenian Genocide and feel ancestral ties to Western Armenia.   Only you can influence our authorities in Yerevan and can advise or protest against this disastrous protocol.  The Armenian people depend on you in this critical juncture.

    The Armenian Government must not cave in to external pressures or internal financial greed.  Many leaders, including Netanyahu, Ahmadinejad, and even Magabe, boldly defy greater external pressures.  What kind of democratic principles were followed in formulating these protocols?   What advantage do Armenians get in these negotiations?  The economic benefit, if any,  will be bilateral and support the few mafia-style oligarchs in Armenia.

    We firmly support  the entireArmenian Nation’s protests.  We ask that the following be bolstered.

    1.  The Assembly, parting away from party flattery and upholding national interests,  fulfill its duty of representing the people and reject the Protocols.

    2.  Massive demonstrations occur both internally and externally, convincing leaders and  parliamentarians,  that their electability and political survival will be compromised if the protocols are signed.

    3.  The energy of the Diaspora against these protocols be transmitted internally into homeland Armenia.  The  potential near economic gains should not blind homeland Armenians into severing their 5000 year old historical roots.  Forgetting about the Genocide and ancestral Western Armenian lands will leave no ties between homeland Armenia and the Diaspora.  The Diaspora will eventually feel no need to morally, economically, or politically support the Armenian governmental leaders who have their greed supercede Armenian national interests.

    4.  In order to come out of this crisis, the leaders have two options.  First, they should invite Diasporan leaders for consultation and collaboration, replacing current positions with competent Diasporan Armenians.  Alternately, they should assume responsbility for these failures and resign from their position.

    With hope From  USA
    October  2, 2009

  4. Protocols
    Reconciliation comes with official and public recognition by today’s Turkey of what happened some 94 years ago at the hands of their ancestral Ottoman perpetrators.  Otherwise, "c’est peine perdue" as they say it in French (it’s all in vain).  Let us all have the guts, Turks and Armenians of today’s, to acknowledge that, just for the memory of the more than 1.5 million Armenians who perished.  Let us not politicize that too!

Comments are closed.

You May Also Like